Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarında Anne-Baba-Çocuk Metaforlarının İncelenmesi

Authors : Tuba TARAKCİOĞLU, Metin ERKAL

Pages : 192-211

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Ortaokullarda okutulması zorunlu olan Türkçe dersi, ders saati en fazla olan derslerden birisidir. Bu açıdan Millî Eğitim Bakanlığı insert ignore into journalissuearticles values(MEB); tarafından oldukça önemsenen bu derste okutulan kitapların içerikleri de önem arz etmektedir. Bu araştırmada ortaokul düzeyinde okutulan Türkçe ders kitaplarındaki anne, baba ve çocuk metaforları ve bu metaforların karşıladıkları anlamlar açısından irdelenmesi amaçlanmıştır. Belirlenen amaç doğrultusunda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli esas alınmıştır. Araştırmanın veri kaynağını oluşturan ortaokul düzeyinde Türkçe ders kitapları üzerinde doküman analizi ve buna bağlı olarak içerik çözümlenmesi tekniği kullanılmıştır. Elde edilen veriler, her sınıf düzeyinde metaforlara ilişkin sıklık puanları hesaplanarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak anne, baba ve çocuk metaforları, 6 ve 7. sınıf düzeyindeki Türkçe ders kitaplarında vurgulanırken 5 ve 8. sınıf düzeyindeki ders kitaplarında baba metaforu kullanılmamıştır. Tüm düzeyler açısından incelendiğinde ise anne metaforu 17 defa, baba metaforu 2 defa, çocuk metaforu ise 28 defa kullanılmıştır. Metaforlara karşılık gelen anlamlar açısından ise doğa kavramı diğer anlamlara nazaran yoğunlukla kullanılmıştır.
Keywords : Türkçe ders kitabı, metafor, anne, baba, çocuk