İran’da Haberleşme: Kaçarlar Devrine Ait Bir Menzil Defteri

Authors : Samet BALTA

Pages : 1-35

View : 31 | Download : 20

Publication Date : 2018-06-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Varoluştan günümüze insanoğlunun birçok yöntem kullanarak haberleşmeyi sağladığı muhakkaktır. Tarihin her döneminde haberleşme sonucunda sağlanan iletişimin farklı bölgelere ulaştığı uzakları yakın ettiği görülmüştür. Böylelikle gelişen haberleşme beraberinde müesseseleşmeyi de getirmiştir. Zira konumuzu teşkil eden Çapar teşkilatı da böyle bir anlayışın ürünü olarak doğmuştur ki 1795-1925 yılları arasında İran coğrafyasında hüküm süren Kaçar hanedanlığı da tüm yazışmalarını bu teşkilat ile sağlamıştır. Çapar teşkilatı en parlak dönemini Nâsırüddîn Şah’ın sadrazamı Mirza Taki Hân’ın sadareti döneminde insert ignore into journalissuearticles values(1848-1851); yaşamış, devamında ise İran sahasındaki mevcut çapar yolları belirlenerek, bu yollar üzerinde belirli aralıklarla tesis edilen çaparhânelerin isimleri kayıt altına alınmıştır. Böyle önemli bir müesseseyi tanıtma adına kaleme alınan bu makalede Mirza Taki Hân’ın emri ile hazırlanmış olan 1267/1850 tarihli Kitâbçe-i teşhîs-i menâzil ve fersâh-ı memâlik-i mahrûse ki çaparhâne beste mi şeved adındaki menzil defteri neşredilerek, Çapar teşkilatı ile bu teşkilatın hizmet verdiği yollar hakkında bilgi verilmiştir.
Keywords : Çapar, Menzil, Kaçar Hanedanı, Mirza Taki Hân Emir Kebir, Nâsırüddîn Şah