Nikolay Fedoroviç Katanov’un Kütüphanesinin Türkiye’ye Getirilmesine Dair Bir İnceleme

Authors : Gülcan İNALCIK

Pages : 361-376

Doi:10.16985/mtad.840623

View : 20 | Download : 9

Publication Date : 2020-12-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Nikolay Fedoroviç Katanov insert ignore into journalissuearticles values(1862-1922); Orta Asya ve Sibirya’daki Türk halkları üzerine farklı alanlarda çok sayıda araştırmalar yapmış bir ilim adamıdır. İdealist ve gayretli bir kişiliğe sahip olan N. F. Katanov erken yaşlardan itibaren birçok Avrupa ve Asya dilini öğrenmiş, daha Krasnoyarsk Klasik Gimnazyumu’nda öğrenci iken eserlerini kaleme almaya başlamıştır. Kişiliğinin ve ilmî hayatının şekillenmesinde N. İ. İlminskiy’in ve V. V. Radlov’un büyük etkisi olmuştur. 1894-1922 yılları arasında Kazan Üniversitesi’nde çalışmıştır. Katanov, Avrupa ve Rusya’daki birçok ilmî topluluğun aktif üyeliğini yapmış ve toplumsal faaliyetlerle de yakından ilgilenmiştir. Katanov’un Sibirya’daki Türk halkları ile ilgili ilmî çalışmaları ve inceleme metotları ilim dünyasında hala geçerliliğini korumaktadır. Katanov ilmî gezileri sırasında topladığı din, dil, edebiyat, folklor, tarih, etnografya gibi farklı alanları içeren ve farklı dillerde yazılmış kaynaklardan muazzam bir kütüphane oluşturmuştur. Fakat maddi yetersizliklerden dolayı kütüphanesini satmak zorunda kalmıştır. Değerli devlet ve ilim adamlarının çabalarıyla bu kütüphane İstanbul’a getirilmiştir. Rusya’da ve Türkiye’de Katanov’un hayatını, ilmî çalışmalarını ve kütüphanesini konu alan çalışmalarda Katanov kütüphanesinin Türkiye’ye getirilme tarihi ve süreci ile ilgili bilgiler tam olarak aydınlatılamamıştır. Çalışmamızda Katanov’un kütüphanesinin Türkiye’ye getirilme süreci ve bu sürece dâhil olan kişiler incelenmektedir.
Keywords : Nikolay Fedoroviç Katanov, Katanov Kütüphanesi, Rus Türkolojisi