AVRUPA BANKACILIK BİRLİĞİ’NİN ORTA VE DOĞU AVRUPA BANKACILIK PERFORMANSINA ETKİLERİ

Authors : Sevgi İNECİ, Z Yeşim GÜRBÜZ

Pages : 81-107

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2020-11-09

Article Type : Research Paper

Abstract :2012 yılından bu yana çalışmaları sürdürülen Avrupa Bankacılık Birliği ve Tek Denetim Mekanizması, Ekonomik ve Parasal Birliği derinleştirmek ve finansal krizlere dayanıklı hale getirmek için tek bir yönetim sistemi öngörmektedir. Avrupa Merkez Bankası’nın gözetiminde ve denetiminde sürdürülecek bu mekanizma, öncelikle Avro bölgesi için öngörülmüş olsa da para ve sermaye hareketlerinin çok taraflı ve karmaşık yapısı nedeniyle merkez ülkeleri kadar çevre ülkelerini de ilgilendirmektedir. Serbest piyasa ekonomisine başarıyla geçişin ardından 2004 ve 2007 yıllarında Avrupa Birliği’ne katılan Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin bankacılık sektörünün yeni Avrupa Bankacılık Birliği oluşumundan önemli ölçüde etkilenmesi beklenir. Bu çalışmada, kurumsal yönlendirici olarak Avrupa Bankacılık Birliği ve Tek Denetim Mekanizması düzenlemelerinin Avrupa’nın yeni gelişen ekonomileri olarak kabul edilen Macaristan, Çekya ve Polonya’nın bankacılık performansını ne yönde etkilediği araştırılmaktadır. Bu ülkelerin 2008-19 yılları arasında bankacılık sektörlerini güçlendirme çabaları seçilmiş rasyolardaki değişmelere bakılarak değerlendirilmiştir. Avrupa Merkez Bankasının makro ihtiyati tedbirleri ve Bankacılık Birliği konusundaki düzenlemeleri ve yönlendirici tavsiyelerinin, Avro bölgesi içinde olmasalar da bu üç ülkenin bankacılık sektörü performansını olumlu etkilediği görülmektedir. Söz konusu tedbirlerin uygulanmaya konulmasının ardından bu ülkelerde bankaların net aktif karlılıklarında istikrar sağlandığı, özellikle Macaristan ve Çekya’da 2015 sonrası dönemde önemli bir artış gözlemlenirken, yapılan panel veri regresyon analizi sonucu da Bankacılık Birliğinin aldığı önlemlerin karlılığı iyileştirici etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak bu önlemler uygulandıkça Avrupa`nın bu üç gelişen ekonomilerinde bankaların bilançolarının olumlu etkilendiği ve sağlam birer ekonomik kurum haline geldikleri söylenebilir.
Keywords : Avrupa Bankacılık Birliği, Orta ve Doğu Avrupa Ülkeleri, bankacılık performansı, bankacılık düzenlemeleri, panel data analizi