FRANSIZ MERKANTİLİZMİNİN DİSİPLİNCİ İKTİDAR PROJESİ: BÜYÜK KAPATILMA

Authors : Güneş KURTULUŞ, Mustafa İNCİ

Pages : 253-265

Doi:10.14780/muiibd.1052065

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Fransa, merkantilist doktrinin en önemli temsilcilerinden biriydi. Bu kadar önemli olmasında hiç şüphesiz dönemin maliye bakanı J.B. Colbert’in etkisi büyüktür. Öyle ki, Fransız merkantilizmi tarih boyunca Colbertizm olarak anılmıştır. Colbert döneminde ülkede ekonomik gelişmenin sağlanması amacıyla daha önce benzeri görülmemiş birtakım uygulamalar hayata geçirilmiştir. Bu uygulamalardan biri, verimli olarak görülmeyen kişilerin Colbert yönetimi tarafından bazı kurumlara kapatılması olmuştur. “Büyük Kapatılma” olarak adlandırılan bu sürecin en başından beri bilinçli bir proje olduğu savunulmaktadır. Buna göre projenin amacı, tek tip insanlardan oluşan bir toplum modeli yaratmaktı. Fransa’da devlet bu projenin kurgulanmasında ön planda olmuştur. Foucault on yedinci yüzyılda, iktidar kavramının ilişkisellikten öte somut bir yönetim sanatına dönüşerek farklı bir iktidar biçiminin ortaya çıktığını ileri sürmektedir. Çalışmanın amacı, Fransız merkantilizmi teorisini, Foucault’nun disiplinci iktidar kavramından hareketle eleştiriye açmaktır. Bu kapsamda, dönemin maliye bakanı J.B. Colbert tarafından yönetilen Fransa ekonomisi ile o dönemde yükselişe geçen kapatma kurumları arasındaki ilişki; Foucault’nun disiplinci iktidar kavramı çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Keywords : Büyük Kapatılma, Colbertizm, Disiplinci İktidar, Foucault