ARGE HARCAMALARI VE DIŞ TİCARET HADDİNİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Authors : Pelin Yantur

Pages : 141-159

Doi:10.14780/muiibd.1367980

View : 246 | Download : 712

Publication Date : 2023-12-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Faktör birikimi ve üretkenliğin artışındaki en önemli rol olan iktisat politikalarının nasıl şekillenmesi gerektiği akademik araştırmaların önemli gündem maddesini oluşturmaktadır. 1980’li yıllardan itibaren özellikle uzun dönemli "Ekonomik büyümenin belirleyicileri nelerdir?” sorusu araştırma soruları arasında öne çıkarken önemli sorunsalları beraberinde getirmiştir. Bu nedenle ekonomik büyümenin belirleyicilerinin çalışılması yatırım harcamalarının verimli şekilde gerçekleştirilmesine fayda sağlayabilir. Bu çalışmanın amacı, 2007-2022 dönemi çeyreksel bazda verileri dikkate alarak 61 gözlem içeren zaman serisi analizi ile Türkiye’de Ar-Ge harcamalarının, reel efektif döviz kurunun ve dış ticaret haddinin büyüme üzerindeki etkisini analiz etmektir. Çalışmada, Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasıla çeyreklik yüzdesel değişimi, Tübitak Ar-Ge ödenekleri, ÜFE bazlı reel efektif döviz kuru ile dış ticaret haddi değişkenleri analize dahil edilmiş olup %1 anlamlı (önemli) düzeyde istatistiksel olarak uzun dönem için denge ilişkisine sahip olduğu bulgulanmıştır. Ar-Ge harcamaları ve ilişkili olan ÜFE bazlı reel efektif döviz kuru değişkeninin büyüme değişkeni üzerinde önemli ve pozitif bir etkisi gözlemlenirken dış ticaret haddinin büyüme üzerinde önemli ve negatif bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Ekonomik Büyüme, Ar Ge Harcamaları, Reel Efektif Döviz Kuru, Dış Ticaret Haddi, Türkiye