FARKLILAŞTIRMA VE SÜRDÜRÜLEBİLİR SATIN ALMA POLİTİKALARI: ÇEVRESEL BELİRSİZLİĞİN ARACI ROLÜ

Authors : Onur Arslan, Esin Can

Pages : 158-174

Doi:10.14780/muiibd.1617043

View : 150 | Download : 121

Publication Date : 2025-04-14

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, farklılaştırma stratejilerinin sürdürülebilir satın alma politikaları üzerindeki etkisini ve çevresel belirsizliğin bu ilişkideki aracı rolünü incelemektedir. Çevresel belirsizlik, teknoloji, talep ve tedarik belirsizliği olmak üzere üç alt boyut üzerinden ele alınmıştır. Araştırma, Türkiye İhracatçılar Meclisi’ne üye ilk 1000 ihracatçı firmanın 257 orta ve üst düzey satın alma ve tedarik zinciri yöneticisine uygulanan anket verilerine dayanmaktadır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 27.0 ve AMOS 26.0 programları kullanılmış, hipotez testlerinde ise DFA ve YEM yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, farklılaştırma stratejisindeki artışların sürdürülebilir satın alma politikalarını olumlu yönde etkilediğini ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, talep ve teknolojik belirsizliklerin farklılaştırma stratejisi ile sürdürülebilir satın alma politikaları arasındaki ilişkide aracılık etkisi göstermediği belirlenmiştir. Ancak, tedarik belirsizliğinin hem farklılaştırma stratejisi hem de sürdürülebilir satın alma politikaları ile anlamlı ilişkiler kurarak bu süreçte aracı bir rol üstlenebileceği saptanmıştır. Bu çalışma, orta ve üst düzey satın alma profesyonelleriyle sınırlı olup 2022 yılına ait kesitsel veriler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Uygulamalı bulgular, işletmelerin rekabet stratejilerini sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu hale getirmesi gerektiğini ve bu sayede uzun vadeli avantajlar elde edebileceğini göstermektedir. Araştırma, farklılaştırma stratejilerinin sürdürülebilir satın alma politikaları ile ilişkisinde çevresel belirsizliğin ve alt boyutlarının aracı rolünü inceleyerek literatüre özgün bir katkı sunmaktadır.
Keywords : Farklılaştırma Stratejisi, Sürdürülebilir Satın Alma Politikaları, Çevresel Belirsizlik, Talep Belirsizliği, Tedarik Belirsizliği, Teknolojik Belirsizlik, Rekabet Stratejileri