Çağdaş Kural Dışı Tekfirciliğin Yapısal Unsurları Üzerine Bir Model Denemesi-I

Authors : HALİL AYDINALP

Pages : 161-182

Doi:10.15370/muifd.33706

View : 17 | Download : 22

Publication Date : 2016-01-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Makalede kural dışı tekfirciliğin makro sosyolojik dinamikleri bir model ekseninde ele alınmaktadır. Öncelikle çağdaş kural dışı tekfircilik bütün değişkenlerin bağımlı olabildiği çoğul, fakat dengeli bir yaklaşımla kavranabilecek bir vakıadır. Hangi makro yapısal unsurun ne kadar etkili olduğu kişi ve gruplar yanında, sosyal bağlama göre de değişkenlik arz eder. İkinci olarak, tekfirciliğin temelinde bir algı ve inanma düzeyi olarak dinî yorum yatar. Bu algı ve inanma düzeyini meydana getiren yorumlama biçimi öne sürdüğümüz modelde içeriden ve dışarıdan birbirini tetikleyen faktörlerin etkisi altında şekillenir. Bu modele göre tekfirciliği açıklayan içeriden faktörler “orta yol İslâmî anlayışa karşı tekfirî selefî din yorumu”, “tekfirci fikirlerin dolaşım hatları olarak ideolojik tercüme ve telifler” ve “tekfircilerin tepki-baskı-tepki kısır döngüsü içinde otoriteyle ilişki biçimleri”dir. Bu makaleyle irtibatlı olarak ikincisinde ele alınacak dışarıdan faktörler ise “işgal ve kuşatılmışlık altında modernleşme krizi”, “siyasal bütünleşme sorunu” ve “tekfircinin sosyal bağlamı” şeklinde üçlü bir yapı olarak karşımıza çıkar. Çağdaş tekfircilik, zımnen ya da alenen tekfir salık veren tercüme ve teliflerin tesiri altında tepki-baskı-tepki karşıtlığı içinde kendi rengini bulan ideolojik bir dinî yorumdur.
Keywords : Çağdaş Tekfir, Tekfirî Selefî Din Yorumu, İdeolojik Tercümeler, Otorite ve Tekfircilik