الخبر اآلحاد في سياق عموم البلوى، تحرير المسألة وتأصيلها عند

Authors : Mohamad Anas SARMİNİ

Pages : 27-51

Doi:10.15370/maruifd.515294

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Hanefî mezhebinde “‘umûmu’l-belvâ” ile ilgili âhâd haberlerin terk edilmesi meselesini ele almaktadır. Çalışmada öncelikle konuyla ilgili terimler incelenmiş ve ilk dönem Hanefî âlimlerinin görüşleri ele alınarak konunun vuzuha kavuşturulması hedeflenmiştir. Ebû Hanîfe’den nakledilen görüşlerde konuyla ilgili bazı esaslar bulunsa da bu meselede bize ulaşan en erken metin Cessâs’a aittir. Cessâs, umûmu’l-belvâyla ilgili zikrettiği görüşleri Îsâ b. Ebân’a nispet etmekle birlikte zikrettiği deliller ve muhaliflerin tenkitlerine verdiği cevaplarla konuyla ilgili ilave açıklamalar da yapmıştır. Çalışmada, umûmu’l-belvânın şartları da ele alınmıştır. Söz konusu şartlar, cumhurun bu konuda Hanefîlere yönelttiği tenkitlere cevap niteliği taşımaktadır. Son olarak konunun, fıkhî meselelerdeki işlevselliği ve Hanefî mezhebi dışındaki fıkıh literatürüne ve hadis tenkit metoduna girişi bazı örnekler zikredilerek ele alınmış ve bu şekilde çalışma nihayete erdirilmiştir.
Keywords : Umûmul belvâ, âhâd haber, Hanefî mezhebi, Cessâs, İsa b Ebân