YARGI KARARLARI IŞIĞINDA DEVLET MEMURİYETİNE YAKIŞMAYAN TUTUM VE DAVRANIŞ KAVRAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Seher SERTTAŞ

Pages : 845-870

Doi:10.54704/akdhfd.1169693

View : 21 | Download : 14

Publication Date : 2022-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Kanunların devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara veya yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinde sıralanan disiplin cezalarından birisi verilir. 125. maddenin A/insert ignore into journalissuearticles values(e); alt bendine göre, “Devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak” eylemi, uyarma disiplin cezası gerektirmektedir. Soyut bir kavram olan devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak ne demektir? Yine 125. maddenin B bendinde kınama cezası gerektiren disiplin suçları olarak “Hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak” ve “Görev mahallinde genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak” sayılmaktadır. “Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak” ise aynı maddenin C/insert ignore into journalissuearticles values(ı); alt bendinde aylıktan kesme cezasını gerektirmektedir. En ağır disiplin cezası olan devlet memuriyetinden çıkarılmayı düzenleyen 125. maddenin E bendinde ise “Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” ile “ Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak” disiplin suçları olarak belirtilmiştir. Memuriyeti sona erdiren nitelikte eylem olan “yüz kızartıcı hareket” kavramı ne anlama gelmektedir? Belirtilen disiplin suçlarının içeriği ve sınırlarının belirsiz ve soyut olması uygulamada sorunlara neden olmaktadır. Zira idarenin bu eylemleri dar veya geniş yorumlamasına bağlı olarak memur hakkında disiplin cezası verilip verilmeyeceği veya disiplin cezasının ağırlığı değişeceğinden, memurun hak ve özgürlüğü farklı şekilde etkilenmektedir. Bu bildiride özetle, devlet memuriyetine yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak kavramının ne anlama geldiği, çerçevesi ve sınırları ile bu kavrama dayanılarak verilen disiplin cezalarına karşı yapılan yargısal denetimde yargı organlarının konuya bakışı değerlendirilecektir. Bu bağlamda, memuriyete yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak kavramının içerik ve anlamı, başta Devlet Memurları Kanunu olmak üzere, diğer Kamu Personel Hukukunu ilgilendiren mevzuat hükümleri çerçevesinde ülkemizde uygulanışına ve yargı kararlarına yer verilerek görüş ve düşüncelerimiz izaha çalışılacaktır.
Keywords : Devlet memuru, takdir yetkisi, disiplin suçu, disiplin cezası, memuriyete yakışmayan davranış