Karşılaştırmalı Perspektiften Başkanlık Sistemi Tartışması: Koalisyon İnşası ve Kuvvetler Birliğinden Kaçınmak Mümkün mü?

Authors : Ebru Rukiye İLTER AKARÇAY

Pages : 105-127

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2016-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya genelindeki başkanlık sistemi uygulamalarının siyasi istikrar ve kuvvetler ayrılığı alanlarındaki karneleri farklılıklar sergiler. Geçmiş algılamalara oranla, günümüzde başkanlık sistemi daha esnek ve istikrarlı bir sistem olarak değerlendirilir. Değişen algılara rağmen, başkanlık rejiminin Türkiye’de yol açması beklenen iki kazanımı her koşul altında güvence altına alamayacağı söylenebilir. Bu çalışmada, başkanlık sistemlerinde koalisyon hükümetlerine ihtiyaç duyulmadan istikrarlı yönetimlerin oluşturulma ihtimalleri gözden geçirilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri insert ignore into journalissuearticles values(ABD);, Latin Amerika ve Afrika’daki başkanlık sistemi örneklerinde, başkanları kaçınılmaz ya da kolaylaştırıcı bir adım olarak yasama ve hükümet koalisyonları oluşturmaya teşvik eden ya da mecbur bırakan yapısal ve kültürel etkenler irdelenmektedir. Yine benzer biçimde, başkanlık rejimlerinin zaman içinde kuvvetler ayrılığı ilkesinden uzaklaşarak kuvvetler birliği sistemlerinde görmeye alışık olduğumuz sonuçları doğurma olasılıkları dikkate alınmaktadır. Yasama organlarını canlandırma hedefinin başkanlık sistemleri altında elde edilmesinde karşılaşılan olası güçlükler ve başkanların güçlerinin dengede tutulması ya da kontrol edilmesinin zorlaştığı durumlar incelenmektedir. ABD, Latin Amerika ve Afrika’daki başkanlık sistemlerinin deneyimleri ışığında, kuvvetler ayrılığı ilkesinin hayat bulduğu örneklere ek olarak, yasama organlarının yetki kullanmakta güçlük çektikleri ya da gönüllü olarak yetkilerini yürütmeye devretmekte oldukları örnekler tartışılmaktadır.
Keywords : Başkanlık Sistemi, Koalisyon Hükümeti, Kuvvetler Birliği, Türkiye, Karşılaştırmalı Siyaset