Türkiye’deki Merkez Sağda Devlet, Siyaset ve Hizmet İlişkisi

Authors : Fatih Çağatay CENGİZ

Pages : 156-174

Doi:10.14782/marmarasbd.767419

View : 17 | Download : 19

Publication Date : 2021-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Demokrat Parti geleneği ile başlatılabilecek olan merkez sağ siyaset, Türk Sağı’nın temsil gücü açısından en büyük kanadını oluşturmaktadır. Bu merkez sağ siyasetin milliyetçi ve İslâmcı ideolojilerle olan rabıtası ‘devlet’ kavramı söz konusu olduğunda ontolojik bir ortaklaşmanın nüvelerini göstermektedir. Devlet, kutsal bir varlık olarak milletin sadece koruyucusu olarak anlamlandırılmaz aynı zamanda pedagojik bir görev de atfedilerek yüceltilir. Böylece, millet olmanın doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan devlet, milleti de etik değerlerle kodlar. Devletin ‘hikmet-i devlet’ olarak takdimi her ne kadar modern öncesi dönemin kutsallığına atıf yapsa da hizmet söylemi ve Makyavelist siyaset anlayışı merkez sağı, modern siyasetin gereklerini yerine getirmeye zorlamaktadır. Milletin koruyucusu olarak anlamlandırılan devletin bürokratik ve ceberut yapısı merkez sağ siyaset tarafından modern/temsili demokrasi bağlamında eleştirilir ancak bu eleştiri de pragmatizmin ve çizdiği sınırlar çerçevesinde kalır. Öte yandan ‘laf değil hizmet’ üreten siyaset, her ne kadar merkez sağın kurucu unsuru olsa da Adalet ve Kalkınma Partisi ile bu siyaset, bir nümayiş siyasetine dönüşmüştür. Diğer bir anlatımla, hizmetin yapılması kadar onun gösterimi de merkez sağ siyasetin önemli bir unsuru haline gelmektedir. Hizmetin nümayişle buluşması son kertede siyaseti de teknik bir alana sıkıştırmaktadır. Bu makale, Türkiye’deki merkez sağ siyasetin pre-modern ve modern öncüllerini incelemeyi amaçladığı gibi bu ikili arasındaki çelişkileri de açığa çıkarmayı hedeflemektedir.
Keywords : Merkez Sağ, Devlet, Demokrasi, Makyavelizm, Türkiye