States as “Humanitarians”: The Turkish Brand of Humanitarian Diplomacy

Authors : Volkan ŞEYŞANE, Görkem TANRIVERDİ

Pages : 153-178

Doi:10.14782/marmarasbd.993408

View : 21 | Download : 12

Publication Date : 2022-03-29

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsani diplomasi, tehdit altında oldukları durumlarda insan yaşamı ve onurunu korumak üzere çeşitli aktörler tarafından yürütülen özgün bir diplomatik faaliyet türünü ifade etmektedir. Başlangıçta, bu kavram daha ziyade insani hükümet-dışı örgütler ve bazı BM kuruluşları ile ilişkiliydi. Oysa bugün artan sayıda devlet insani diplomasiyi bir dış politika aracı olarak benimsemekte ve kendilerini küresel yardımsever aktörler olarak tanımlamaktadır. Son on yılda, Türkiye de insani yardım alanındaki ana aktörlerden biri olarak yükselmiş ve insaniyetçilik Türk dış politikası yapıcılarının söyleminde merkezi bir tema haline gelmiştir. En önemlisi, Türk hükümeti insani diplomasi kavramını resmi olarak dış politika gündeminin parçası haline getirmiştir. Bu nedenle, bu makale Türkiye’nin yakın dönemde küresel bir yardımsever aktör haline gelmesini analiz etmeyi ve ‘Türk tipi insani diplomasinin’ temel özelliklerini keşfetmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, tekil devletlerin insani diplomasi uygulamasını değerlendirmek üzere üç sütunlu bir yaklaşım önermekte ve Türkiye’nin genel insaniyetçi politikasının devlet odaklı insani diplomasinin üç sütunu ile ne şekilde benzeştiğini tartışmaktadır. Makale ayrıca vaka incelemesi olarak Türkiye’nin Somali’ye ve Myanmar’daki Rohingya krizine yönelik insani müdahalelerini incelemektedir. Devlet odaklı insani diplomasi, Soğuk Savaş sonrası dönemde insaniyetçiliğin siyasallaşmasını ve insani yardım sisteminin standardizasyonunu daha da derinleştirmiştir. Bu çerçevede makale, Türkiye’nin insani diplomasiyi benimsemesinin, hem insani diplomasiyi daha genel siyasal meseleler ve politik hedefler ile ilişkilendirerek hem de uluslararası insani yardım sisteminin kurumsal kapasite gelişimine yardımcı olarak bu iki küresel trende katkı sunduğu sonucuna varmıştır.
Keywords : İnsani diplomasi, Türk dış politikası, Somali, Rohingya krizi, İnsani yardım