Cem Törenleri İle Tiyatro Sanatının Yapısal Özelliklerinin Karşılaştırılması

Authors : Ebru GÖKDAĞ, Esen POYRAZ

Pages : 8-26

Doi:10.46641/medeniyetsanat.721412

View : 22 | Download : 11

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Cem törenlerinin süreği yapısal açıdan incelendi. Bu inceleme için Cem törenlerinin yapısı önce kuramsal olarak araştırıldı. Akabinde, Eskişehir ve civarında gerçekleştirilen Cem törenlerine iştirak edilerek, kayıt altına alınan bu törenler incelendi. Cem görevlileri ve katılımcılarıyla yüz yüze görüşmeler gerçekleştirildi. Yapılan araştırmada literatürde tanımlanan sürek ile Eskişehir’de gerçekleştirilen Cem törenleri süreğinin arasında büyük fark olmadığı sonucu ortaya çıktı. Bu nedenle eldeki çalışmada Cem törenlerinin uygulanış biçimine genel açıdan yaklaşıldı, ancak metni zenginleştirmek için Eskişehir’deki uygulamalardan da örnekler verildi. Makalede, Cem törenlerinin kendine has yapısının içinde barındırdığı dramatik özellikler araştırıldı. Konvansiyonel tiyatronun yapısal özellikleri ile benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkarıldı. Özellikle metin, yönetmen, oyuncu, karakter, mekân, seyirci, müzik, dans, dekor, kostüm, aksesuar ve hazırlık aşamaları ögeleri karşılaştırmalı olarak incelendi. Sonuç bölümünde ise tiyatromuzun Cem törenlerinin yapısal özelliklerinden faydalanarak, özgünleşmesi yolunda öneriler sunuldu. Geniş ve kapsamlı bir kaynak taraması, incelmesi, alan çalışması ve karşılaştırmalar sonrası hazırlanan çalışmanın, bu konudaki Türk tiyatrosu araştırmaları alanına önemli katkı sağlaması beklenmektedir.
Keywords : Alevilik, ritüeller, sahne sanatları, cem törenleri, Türk tiyatrosu