Sanat ile Dinin Mutual Yaşamı: Antikite ve Erken Hristiyan Sanatı Örneği

Authors : Görkem KUTLUER

Pages : 88-104

View : 17 | Download : 15

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Sanatın ereği yalnız kendine dönüktür ve kendi ontolojik katmanlarını aşan herhangi bir fonksiyona sahip bir ürüne sanat yapıtı diyebilmek kolay değildir. Estetik alanın dışına taşan bir fayda sağlayan görsel kültür ürünlerinin sanat sınıfına konulabilmesi için, konudan bağımsız olan plastik unsurların zaman içinde biçimsel bir devinim yaratması gerekir. Bu devinimin altını en güçlü biçimde çizen; sanatsal `form`un canlı bir organizma gibi mutasyonlar geçirebilen doğasını en iyi anlatan da, birbirine taban tabana zıt inançların ürettiği imajların biçim-akrabalıklarının kökenini anlamaya yönelik tutulan projeksiyonlardır. Yaşamak için birbirine ihtiyaç duyan ve bunun için de karşılıklı olarak fayda/hizmet sağlayan canlı türleri gibi `din ile sanat` da uzun yüzyıllar boyu kaynak/servis ilişkisi içinde yaşamış; bu yolla birbirini geliştirmiştir. Bu makalede, din kurumunun kendi öğretilerini yaygınlaştırmak adına, sanatı bir propaganda enstrümanı olarak kullandığı dönemlerden hareketle, din ile sanatın mutual ilişkisi Antikite Sanatı ve Erken Hristiyan Sanatı üzerinden anlatılmaya çalışılacaktır. Çoğu, dini ritüellerin bir parçası olan Antik Dönem sanat ürünleri ile, sanatın büyüsel fonksiyonlardan tamamen temizlenmesi gerektiğini savunan ilk Hristiyanların himayesinde gelişen Erken Hristiyan Sanatının ürettiği bazı formlar karşılaştırılmalı olarak incelenecek, ortak semboller üzerinde durulacaktır.
Keywords : Sanat, Antikite Sanatı, Erken Hristiyan Sanatı, Dini Semboller, Mitoloji