Film ve İzleyici İlişkisi Bağlamında Anlam Yaratımına Yönelik Bir Araştırma

Authors : Cemre Su AYDIN, Nilüfer PEMBECİOĞLU

Pages : 253-271

Doi:10.46641/medeniyetsanat.1188660

View : 25 | Download : 17

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma anlam çatısı altında film-izleyici ilişkisini çift yönlü olarak ele almaktadır. İzleyicinin filmi izlerken oluşturduğu anlam ile filmin yaratıcısı tarafından oluşturulan anlam ne derece örtüşmektedir? Toplumsal olayların film izlerken yaratılan anlamda yeri nedir ya da aynı içerik iki farklı zaman diliminde izlenirse anlam durumdan nasıl etkilenir gibi sorular çalışmanın kavramsal çerçevesini oluşturmaktadır. Bu sorulara cevap bulmak adına katılımcılara sinema salonuna benzer karanlık bir ortamda projeksiyonla Less Than Human adlı kısa film seyrettirilmiş daha sonra aynı katılımcılarla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmelerin gerçekleştiği sırada Covid-19 pandemisi devam etmektedir. Toplumsal “normalleşme” başladıktan yaklaşık bir sene sonra aynı katılımcılarla araştırma tekrarlanmış, iki görüşmede edinilen veriler karşılaştırılmıştır. Ek olarak kısa filmin yaratıcı ekibinden üç kişiyle görüşmeler gerçekleştirilmiş filmin anlamına dair edinilen bilgiler katılımcı cevaplarıyla karşılaştırılmıştır. Çıkan bulgulara göre yaş, cinsiyet ve eğitim durumu anlam oluşturmada farklılıklar yaratırken sinemaya gitme, film ve kısa film izleme sıklığı anlam yaratımında farklılık yaratmamıştır. İzleyiciler kendi hayat deneyimlerine göre filmden anlamlar çıkarmış dolayısıyla aynı sahne hakkında farklı seyirciler farklı anlamlar ortaya koymuştur. Kısa filmin yaratıcıları ve katılımcıların kültürel kod farklılıklarına rağmen filmin yaratıcıları tarafından oluşturulan anlam ile katılımcıların ortaya çıkardıkları anlam büyük oranda eşleşmektedir. Aradan zaman geçince aynı içeriğin tekrar izlenmesi anlamın değişmesinde etkilidir. Toplumsal olaylar ve sürecin etkileri anlam yaratımında fark yaratır. Araştırmanın yapıldığı dönemdeki Covid-19 pandemisinin seyircilerin filmden çıkardıkları anlamı etkilediği gözlemlenmiştir.
Keywords : Sinema ve Anlam, Seyirci, Anlam Yaratımı, Sinema ve Seyirci İlişkisi