Estetik Bir Grafik Tasarım Ürünü Olarak Barkod Tasarımlarının İncelenmesi

Authors : Bora Bekir Yücelen, Levent Mercin

Pages : 30-49

Doi:10.46641/medeniyetsanat.1437510

View : 73 | Download : 76

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Hızlı tüketim alışkanlıkları, işlenebilir gıda çeşitlerinin artmasıyla birlikte, sektör genelinde firma sayısında belirgin bir artışa yol açmıştır. Bu artış, ambalajlı ürünlerin çeşitliliğinde belirgin bir yükselişe sebep olmuştur. Firmalar, ürünlerini diğerlerinden ayırt edilmesini sağlamak ve öne çıkartmak için ürünlerin nitelikleriyle ilgili özelliklerini zenginleştirmeye, reklam kampanyaları yapmaya veya ambalaj tasarımlarını daha dikkat çekici hale getirmeye ihtiyaç duymaktadır. Bu yüzden, firmalar ürünlerini benzerlerinden ayıran özelliklerini öne çıkartmak ve fark edilebilirliğini artırmak amacıyla, ambalaj tasarımlarında görsel ve tipografik kompozisyonlar kullanmayı tercih etmektedir. Bu görsellerden biri de barkodlardır. Bir grafik simge olarak barkodun ambalaj üzerindeki asıl amacı bilgi ve iletişim kurmak olsa da ambalaj yüzeyindeki diğer görselleri tamamlayan ve estetik değer katan birer görsel imgeye de dönüşebilmektedir. Bu çalışmada, barkodların ambalaj tasarımlarında işlevsel bir grafik simge olup olmadığı, aynı zamanda estetik bir imge olarak da yer alıp alamayacağı; ambalaj tasarım bütünlüğünü tamamlama ve ona değer katan bir unsur olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmada genel tarama modellerinden ilgili literatürün taranması ve eser analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen verilere göre barkodların estetik bir unsur olarak öne çıktığı tasarımlar incelendiğinde, tasarımların genel olarak ambalajın formuna, ambalaj üzerinde kullanılan şekil ve imgelerin konumuna, yüzeydeki renk ve çizgilerin değerine kurgulanmış ve çoğunlukla çizgi ve rakamlardan oluşan bir anlayış ile ortaya kondukları gözlemlenmiştir. Görsel unsurların iletişim alanında kullanımının kaçınılmaz olduğu çağımızda gerek ambalaj tasarımı gerek sanat nesnesi olarak barkod tasarımlarının, toplumun estetik algısını zenginleştirerek, asıl amaç ve işlevinin ötesinde sanat ve tasarım dünyasına farklı bir görsel miras olarak yansıdığı söylenebilmektedir.
Keywords : Barkod, Ambalaj, İmge, Tasarım, Estetik