Haber Söyleminde ‘Öteki’yi Aramak: Suriyeli Mülteciler Örneği

Authors : Abdulkadir GÖLCÜ, Ayşe Nur DAĞLI

Pages : 11-38

Doi:10.31123/akil.437410

View : 30 | Download : 15

Publication Date : 2017-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :2011 yılının mart ayında Arap Baharı’nın bir uzantısı olarak Suriye’de başlayan toplumsal hareketler zamanla bir iç savaşa dönüşerek, ülkeyi etkisi altına almıştır. Türkiye de bu iç savaştan etkilenmiş ve sayıları yaklaşık 4 milyonu bulan Suriyeli mülteciyi kabul etmiştir. Medyanın bu kitlesel göçü ele alışı ve göç edenleri nasıl temsil ettiği de önem kazanmıştır. Çünkü medya üzerinden temsil edilme süreçlerindeki ayrıştırıcı fikirler ve tutumlar, toplumsal hayatta somut davranışlara dönüşebilmektedir. Suriyeli mültecilerin haber metinlerinde ve söylemlerinde öteki olarak temsili, toplumsal bilinçte oluşan Suriyeli mülteci figürü ile doğrudan ilgilidir. Bu çalışma kapsamında da Suriyeli mültecilerin Türk yazılı basınında öteki olarak nasıl temsil edildiği analiz edilmiştir. Özellikle haber medyasında üretilen söylemler dikkate alınarak haber metinlerindeki toplumsal eşitsizliği, ayrımcılığı Suriyeli mülteciler örneği üzerinden ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Haber metinlerinin analizi için yöntem olarak Teun van Dijk’ın çerçevesini oluşturduğu eleştirel söylem analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında Hürriyet, Milliyet ve Sabah gazeteleri örneklem olarak seçilmiştir. Bu gazeteler; kitle gazeteleri olmaları, yüksek satış oranlarına sahip olmaları ve ana akım gazeteler olarak tanımlanmış olmaları nedeniyle örneklem olarak seçilmişlerdir. Bu gazetelerde 2011-2017 yılları arasında Suriyeli mültecileri konu edinerek yayınlanan haberler analize tabi tutulmuştur. Yapılan analizler sonucunda Suriyeli mültecilerin; Türkiye’de kaldıkları süreyle de orantılı olarak, ekonomi, eğitim, dil, sağlık, yasal düzenlemeler, sosyal uyum gibi konularda sorunlu, ayrıştırıcı ve ötekileştirici söylemleri üzerinden temsil edildikleri görülmüştür.
Keywords : Suriyeli, Mülteci, Öteki, Haber Söylemi, Eleştirel Söylem Analizi