Yeni Türk Dizilerinde İdeolojik Söylem olarak Tasavvuf Hikaye Anlatıları: Vuslat Dizisi Örneği

Authors : Dilan CIFTCI

Pages : 166-191

Doi:10.31123/akil.617070

View : 214 | Download : 14

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İletişimsel olguda, topluma etki eden ürünlerin içeriklerine yönelik yapılan çalışmalarda temel konularından birisi söylem olmuştur. Propaganda mesajları ise siyasal iletişim alanının temel konusu olmakla birlikte, sinema ve televizyon ürünlerine yönelik çalışmalarda da sıklıkla yer bulmaktadır. Bu çalışmada söylem, eleştirel söylem ve ideolojik söylem kavramsallaştırmasından yola çıkılarak diziler aracılığı ile yapılan propagandaya değinilmiştir. Çalışmada Joyeux, Cave, Durandin ve Feertchack, (1979)’ün propaganda mesajlarında değer analizi çalışmasının örneklemine göre uyarlanmıştır. İki aşamada tamamlanan araştırmanın ilk kısmında, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT)’de yayınlanan Vuslat dizisinin 1. sezon bölümleri  ( n =20) incelenmiş ve mevcut bölümlerdeki Satranc-ı Urefa oyunu sahnelerine yönelik betimsel içerik analizi yapılmıştır.  İkinci aşamada, içerik analizinden elde edilen bulgularla hikaye anlatıları üzerinden propaganda değerler analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçları, hikaye anlatılarında ortaya çıkan ortak değerlerin tasavvuf ve dini olduğunu ortaya koymuştur. Buna ilaveten araştırma sonuçları söz konusu dizi aracılığı ile pek çok Arapça kökenli kelimenin toplumda kullanıma sokulduğunu göstermektedir. Araştırmaya söz konusu olan oyun üzerinden yapılan hikaye çözümlemeleri ve dolaşıma giren kelimelere bakıldığında, dini söylemlerin Tasavvuf öğretisi yelpazesinde dizide işlendiğini söylemek mümkün olacaktır.  
Keywords : Söylem, Propaganda Değerler Analizi, Türk Dizileri, Tasavvuf