Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Gözünden Gazeteciliğe Bakış

Authors : Özge CENGİZ

Pages : 589-605

Doi:10.31123/akil.618130

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahmet Hamdi Tanpınar, Türk Edebiyatı içerisinde roman, hikâye, deneme ve eleştiri türlerinde eserler ortaya koyan önemli bir yazardır. Tanpınar’ın 19. Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi adlı çalışması, Türkiye Edebiyat Tarihi içerisinde olduğu kadar Türkiye Basın Tarihi içerisinde de önem verilmesi gereken çalışmalardan birisidir. Bu çalışmada öncelikli olarak Tanpınar’ın Türkiye düşünce hayatındaki yeri irdelenmekte, sonrasında ise 19. Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi adlı çalışmanın Türkiye basın tarihi içerisindeki önemi Tanpınar’ın gazeteler ve gazetecilere yönelik tespitleri üzerinden değerlendirilerek, Tanpınar’ın üslubu ortaya konmaktadır. Elde edilen bulgulara göre, Tanpınar’ın basın tarihine yönelik tespitleri üç özellik çerçevesinde şekillenmektedir; bütüncül perspektif, gazeteci kimliğine vurgu, diyalog. Tanpınar’ın ilk dönem gazetecilerini ele alırken, bütüncül bir perspektif kullandığı, bu yazarları edebi bağlantılarıyla birlikte ele alarak eserleri arasındaki karşılıklı etkileşimi gözettiği anlaşılmaktadır. Tanpınar için dönem gazetelerinin nasıl oluştuklarından ziyade, onları kimin oluşturduğu önemlidir. Gazeteci kimliğine yaptığı vurgu ile dönemin edebiyat kökeninden gelen yazarlarının gazeteler üzerindeki etkilerine vurgu yapmış, gazetelere ise özellikle toplumu değiştirme/dönüştürme adına büyük bir rol atfetmiştir. Tanpınar bütün bu değerlendirmeleri yaparken, yazarlarla bir diyalog geliştirmeye çalışmış; yazarları hem kendi dönemlerinin koşullarına göre değerlendirmiş, hem de onları kendi döneminin estetik, felsefi, siyasi, ideolojik, toplumsal kaygılarına göre eleştirmiştir. 
Keywords : Basın Tarihi, Ahmet Hamdi Tanpınar, 19 Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi, edebiyat, gazetecilik