Milli Birlik Komitesi Döneminde Türkiye’nin Dış Politikası (1960-1961)

Authors : Yakup Kaya

Pages : 83-100

View : 26 | Download : 40

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de dış politika araştırmalarında, askeri darbeler sonrasında oluşan ara rejimlerin 1960-1961, 1971- 1973 ve 1980-1983 arası dış politika analizleri sınırlı düzeyde yapılmıştır. Askeri darbeler sonrasındaki demokrasinin kesintiye uğradığı dönemlerde kurulan Ara Rejim Hükümetlerinin eliyle iç ve dış politika yürütülmeye çalışılmıştır. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesinden sonra kurulan Milli Birlik Komitesi, darbe sonrasındaki siyasal kültürün şekillenmesinde etkin ve başat bir rol oynamıştır. Milli Birlik Komitesi döneminde, Milli Birlik Komitesi Başkanı, Devlet ve Hükümet Başkanı Cemal Gürsel yönetiminde kurulan I. ve II. Cemal Gürsel Hükümeti öncülüğünde dış politik sorunlar çözülmeye çalışılmıştır. Milli Birlik Komitesi döneminde ABD ve Avrupa ülkeleriyle siyasi ve diplomatik ilişkilerin geliştirilmesine özen gösterilmiştir. NATO ve CENTO gibi Türkiye’nin bağlı bulunduğu uluslararası kuruluşlarla sağlanan bağın sürdürülmesi için çaba harcanmıştır. Diğer taraftan üyesi olunan Avrupa Konseyi’yle ilişkilerin ve iş birliğinin artırılmasına gayret gösterilmiştir. Avrupa Ekonomik Topluluğuna katılımın sağlanması konusunda çalışmalar sürdürülmüştür. Sovyetler Birliği ile iyi komşuluk ve dostluk ilişkisi çerçevesinde bir siyasi ve diplomatik ilişki oluşturulmaya gayret edilmiştir. Arap ülkelerinin bağımsızlık çabaları desteklenmiş, Afrika ve Uzak Doğudaki ülkelerle dostane ilişkilerin kurulmasına çalışılmıştır. Kıbrıs Türklerinin hakları gözetilmeye çalışılmıştır. Makalede 1960-1961 yılları arasındaki darbe sonrası Türk Dış Politikası, Kurucu Meclis ve Milli Birlik Kurulu Tutanaklarından, Hükümet Programlarından, döneme ait bir kısım gazetelerden, hatıralardan ve konuyla ilgili makalelerden, kitaplardan ve tezlerden faydalanılarak ele alınmıştır.
Keywords : 27 Mayıs Askeri Darbesi, Milli Birlik Komitesi, Cemal Gürsel Hükümetleri, Türk Dış Politikası, NATO