Klasik Metinlerde Bir Kadın Kahraman: Belkıs
Authors : İncinur Atik Gürbüz
Pages : 230-247
View : 61 | Download : 216
Publication Date : 2024-12-31
Article Type : Research Paper
Abstract :Kur’ân-ı Kerîm’de yer alan peygamber kıssaları insanlar için ibretlik anlatılardır. Bu anlatılar, herkes tarafından duyulabilmesi, okunabilmesi ve anlaşılabilmesi amacıyla yazılı ve sözlü edebî ürünlere konu olmuşlardır. Kimi zaman kıssanın tamamı bir edebî ürüne konu olurken kimi zaman da çeşitli edebî metinlerde kıssanın bir bölümüne veya karakter(ler)e doğrudan ya da dolaylı olarak gönderme yapılmaktadır. Söz konusu kıssalar/şahsiyetler zamanla klasik şiirin mecazlar dünyasının bir parçası hâline gelerek somut düzlemdeki çeşitli unsurların benzetileni olarak kullanılmışlardır. Bu anlatılara örnek olabilecek en zengin kıssalar, Hz. Süleyman ile ilgili olanlardır. Hz. Süleyman’ın hayatına ve peygamberliğine ait pek çok ayrıntı edebî eserlerde yer almıştır. Bunlar içerisinde “Belkıs” ile ilgili olanlar oldukça dikkat çekicidir. Kur’ân-ı Kerîm’de ismi verilmemekle birlikte ondan Sebe melikesi olarak bahsedilmektedir. Kaynaklarda Belkıs’ın ismi, kimliği, nesebi ve hayatı hakkında da fazla bir bilgi yer almamaktadır. Belkıs ile ilgili bilinenler, Hz. Süleyman ile anlatılarda yer alanlardan ibarettir. Mevcut bilgilere göre Belkıs, Arap yarımadasının güneyinde, günümüzdeki Yemen topraklarında uzun müddet hüküm sürmüş olan Sebe Krallığı’nda Hz. Süleyman ile aynı dönemde yaşamış ve devleti yönetmiş bir şahsiyettir. Batı dünyasında resimlere, filmlere, romanlara konu olan Hz. Süleyman ile Belkıs’ın ilişkisi, Doğu dünyasında da çeşitli edebî eserlerde farklı şekillerde işlenmiştir. Belkıs’ın nesebi, hükümdarlığı, akıllı ve ileri görüşlü olması, güzelliği, zenginliği, görkemli sarayı, muhteşem tahtı, hüdhüdün haber getirmesi, Hz. Süleyman’ın kendisine mektup yazması, onun Hz. Süleyman’a elçi göndermesi, Hz. Süleyman’ın huzuruna çıkması, tahtının Hz. Süleyman’ın huzuruna getirilmesi, Hz. Süleyman’ın sarayına girerken sudan geçtiğini zannederek eteklerini toplaması, Hz. Süleyman’ın peygamberliğini kabul ederek iman etmesi ve onunla evlenmesi edebî eserlere yansıyan konular arasında yer almaktadır.Keywords : Klasik Türk Edebiyatı, Peygamber Kıssaları, Hz. Süleyman, Sebe Melikesi, Belkıs.