Osmanlı Devleti’nde Beşinci Kolera Pandemisi ve Sosyal Belediyeciliğin Salgının Önlenmesine Etkileri

Authors : Abdulvahap Alıcı, Öner Atay

Pages : 288-304

View : 67 | Download : 100

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Salgın hastalıklar tarih boyunca aralıklarla meydana gelmiş ve yaşandıkları dönemde siyasi, iktisadi, idari ve toplumsal değişikliklere neden olmuştur. Bu değişiklikler mevcut kurumların sorgulanmasına ya da yok olmasına yol açtı. Demografik ve sosyal ihtiyaçlar alanında meydana gelen bu tür ani değişimler aynı zamanda farklı kurumların doğmasına ve müesseseleşmesine öncülük etmiştir. On dokuzuncu yüzyılda sanayileşmenin artması ve ulaşımın buharlı gemiler ile hızlanması endemik hastalıkların epidemi ve pandemi olarak yayılmasına neden oldu. Bu hastalıklardan olan kolera, Hindistan’dan dünyaya yayılarak nüfus artışı ve kentleşmenin had safhaya ulaştığı bu dönemde insanların kitlesel olarak ölümüne neden olmuştur. Özellikle temizlik ve hijyen açısından sorunlu alt gelir grubu arasında etkili olan bu hastalığa devletler müdahale etmiş ve çeşitli önlemler almıştır. Bu süreçte belediyeler devreye girerek hem hastalığın önlenmesine hem de yayılmasını durdurmaya çalışmıştır. Belediyeler su şebekesini kapalı hâle getirmek, ürünlerin hijyeninin kontrol edilmesi, hastalığın takibinin yapılması ve karantina önlemlerinin alınmasında merkez kurum haline gelmiştir. Bu bağlamda mevcut çalışma beşinci kolera pandemi dalgasını temel alarak belediyelerin aldığı önlemleri ve sosyal belediyeciliğe dönük faaliyetleri inceleyecektir. Çalışmanın kaynağını arşiv vesikaları, gazeteler ve telif eserler oluşturmaktadır.
Keywords : Kolera, Beşinci Pandemi, Osmanlı Devleti, Tahaffuzhaneler, Sosyal Belediyecilik.