Konya Örneği Bağlamında Osmanlı Devleti’nde Kadınların Boşanma Nedenleri

Authors : Abdulvahap Alıcı, Yasin Cihan

Pages : 37-50

View : 59 | Download : 116

Publication Date : 2024-09-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devlet’inde şer’iyye sicilleri hukuki kayıtların tutulduğu vesikalardır. Siciller Osmanlı toplumunun günlük hayatının anlaşılabilmesi için literatürde sıklıkla kullanılır. Toplumun hukuki işleyişi ile ilgili olan bu kayıtlar nişanlanma, evlilik ve boşanma ile ilgili bilgiler içermektedir. Toplumun işleyişini anlamak ve sosyolojik yapısını ortaya koymak için önem arz eden bu tür hukuki olaylar sosyal yapı üzerinde belirleyici etkiler yapmıştır. Bunlardan biri de evlilik kurumudur. Evlilik ve evliliğin sona ermesi hukuki esaslar çerçevesinde şekillenmiş ve kadılar tarafından kayıt altına alınmıştır. Evliliğin sona ermesi hukuki sonuçları olan önemli bir olay olması nedeniyle şer’iyye sicillerinde bu konuyla ilgili pek çok kayıt bulunmaktadır. Bu çalışmada Konya şer’iyye sicilleri incelenerek toplumun temel yapı taşı olan ailenin dağılma nedenleri ve evliliğin sona ermesinin hukuki sonuçları araştırılmıştır. Çalışma kapsamında incelenen dava kayıtlarında evliliğin sona ermesi talâk yoluyla olması durumunda erkeğe mehr-i müeccel, nafaka gibi sorumluluklar yüklenmesi nedeniyle erkekler tarafından fazla tercih edilmediği, tarafların anlaşmasına dayanan muhâla’a’nın en çok tercih edilen boşanma yöntemi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. En çok belirtilen boşanma nedeninin ise şiddetli geçimsizlik olduğu tespit edilmiştir
Keywords : Boşanma, İslam, Talâk, Muhâlaa, Tefrîk, Konya