"Saklı Hayatlar" Filminde Aleviler ve Alevilik

Authors : Ihsan Koluaçik

Pages : 6-22

Doi:10.55055/mekcad.1358245

View : 194 | Download : 201

Publication Date : 2023-10-28

Article Type : Research Paper

Abstract :İnançsal açıdan ya da kolektif bir kimlik olarak Türkiye’nin ötekileri arasında yer alan Aleviler Türk sinemasının başlangıcından 2000’li yıllara kadar az sayıda filmle temsil edilmişlerdir. Filmlerin çok büyük kısmı da örtük temsillerden oluşmuş ve Alevilerden ya da Alevilikten bahsedilmemiştir. 1980’li yıllarda başlayan 2000’li yıllarla birlikte etkisini daha da artıran yerel ve evrensel düzeydeki tarihsel, toplumsal ve politik gelişmelere paralel olarak hem etnik hem de dini kimliklerin, ötekilerin Türk sinemasındaki temsil sayılarındaki artışa binaen Alevilerin ve Aleviliğin de daha fazla temsil edilmeye başlandığı görülmüştür. Bu artış aynı zamanda Alevilerin ve Aleviliğin kamusal görünürlüğüne paralel olarak gelişmiştir. Toplumsal yaşam içinde kendilerini göstermeye başlayan Alevilerin farklı alanlarda olduğu gibi Türk sinemasında da daha fazla görünür olmaya başladıklarından söz etmek mümkün hale gelmiştir. Türk sinemasında özellikle 2000 sonrası ilk filmlerini çeken yönetmenler filmlerinde toplumsal ve politik meselelere daha fazla öncelik vermişlerdir. Aleviler ya da Alevilik de toplumsal ve politik meselelerden birisidir. Bu yönetmenlerden birisi olan A. Haluk Ünal, 2011 yılında çektiği Saklı Hayatlar filmi ile 1970’lerin sonunda yaşanmış olan Çorum olayları bağlamında Alevi-Sünni ilişkilerini ve iki ailenin hikayesi üzerinden zihniyet farklarını ortaya koymaya çalışmıştır. Bu kapsamda çalışmada Alevilerin ve Aleviliğin 2000 sonrası Türk sinemasındaki temsili Foucaultçu söylem analizi çerçevesinde ele alınarak incelenecektir.
Keywords : Sinema, Türk Sineması, Alevilik, Foucaultçu Söylem Analizi, Zihniyet