Öğretmen adaylarının 21. Yüzyıl becerilerinin dijital yeterlikleri üzerindeki yordayıcı rolü

Authors : Kutluhan Çittir, Murat Alperen Aktaş, Mehmet Ali Şahin, İdris Aktaş, Hasan Baltacı

Pages : 241-261

Doi:10.21764/maeuefd.1476049

View : 32 | Download : 32

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerilerinin dijital yeterlikleri üzerindeki yordayıcı etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma yordayıcı korelasyonel modelde tasarlanmıştır. Çalışmaya 1029 (781 kadın, 248 erkek) öğretmen adayı katılmıştır. Veri toplama aracı olarak bilgi & teknoloji okuryazarlığı (BTO), girişimcilik & inovasyon (Gİ), kariyer bilinci (KB), sosyal sorumluluk & liderlik (SSL) ve eleştirel düşünme & problem çözme (EDPC) olmak üzere beş alt boyuttan oluşan “Çoklu Boyutlu 21. Yüzyıl Becerileri Ölçeği” ve “Dijital Yeterlilikler Ölçeği” kullanılmıştır. Toplanan veriler betimsel istatistikler ve çoklu lineer regresyon ile analiz edilmiştir. Bulgular; öğretmen adaylarının KB boyutunda çok yüksek, diğer boyutlarda yüksek algı düzeyine sahip olduklarını ve 21. yüzyıl becerilerinin birlikte dijital yeterlikteki değişimin %28’ini açıkladığını ortaya koymuştur. 21. yüzyıl becerilerinin dijital yeterlikler üzerine göreli önem sırası BTO, Gİ, KB, SSL ve EDPC şeklindedir. Regresyon katsayılarının anlamlılık testleri göz önüne alındığında yordayıcı değişkenlerden BTO, Gİ ve KB’nin dijital yeterliklerin istatistiksel olarak anlamlı birer yordayıcısı olduğu görülürken EDPC ve SSL’nin anlamlı birer yordayıcısı olmadığı görülmüştür. Çağın gerektirdiği yeterliklerle donatılmış bireylerin yetiştirilebilmeleri ve onların hayata daha güçlü hazırlanabilmeleri için öğretmen adaylarına dijital yeterlikler kazandırılırken öncelikli olarak BTO, Gİ ve KB gibi 21. yüzyıl becerilerinin geliştirilmesi üzerine durulmalıdır.
Keywords : 21. yüzyıl becerileri, dijital yeterlik, öğretmen adayları, yordayıcı etki