Eğitimde yapay zekâ kullanımı: Etik sorunlar ve çözümler

Authors : Süleyman Temur

Pages : 568-595

Doi:10.21764/maeuefd.1516576

View : 31 | Download : 16

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Yapay Zekâ (YZ), insan zekâsının ve bilişsel işlevlerinin taklit edilmesi amacıyla tasarlanmış ve programlanmış bilgisayar sistemleri olarak tanımlanmaktadır. YZ teknolojilerinde yaşanan gelişmeler birçok alanda değişim ve dönüşümü beraberinde getirmiştir. Bu alanlardan birisi de eğitimdir. Nitekim eğitim sistemleri, YZ teknolojilerindeki gelişmelere bağlı olarak sürekli yenilenmekte ve bu dönüşümleri takip ederek değişmekte ve gelişmektedir. Dahası eğitimciler, araştırmacılar ve politika yapıcılar, YZ\\\'nın öğrenme ortamlarını dönüştürme, öğretim metodolojilerini geliştirme ve eğitim deneyimlerini kişiselleştirme potansiyeli nedeniyle bu alana büyük ilgi göstermektedirler. YZ’nın eğitimde kullanımı, birçok potansiyel fayda sunmasına rağmen, önemli etik endişeleri de beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda makalede, eğitimde YZ kullanımına yönelik etik kaygılar ele alınmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada öncelikle YZ\\\'nın tanımı ve temel özellikleri sunulmuştur. Daha sonra, YZ\\\'nın eğitimde kullanımıyla ortaya çıkan etik sorunlar ele alınmıştır. Bu sorunlar arasında gizlilik, önyargı, ayrımcılık, güvenlik, hesap verebilirlik, şeffaflık, silahlanma, dijital uçurum, teknoloji bağımlılığı ve fikri mülkiyet gibi konular yer almaktadır. Son olarak eğitimde YZ kullanımına yönelik etik bağlamda yapılan yasal düzenlemelere yer verilmiştir. Araştırma sonucunda, YZ\\\'nın eğitimde sorumlu ve etik bir şekilde kullanılmasının önemi vurgulanmıştır. Bu çerçevede, eğitimciler, araştırmacılar ve politika yapıcıların ortak bir çabayla hareket etmesi ve etik ilkeler doğrultusunda YZ politikaları geliştirmesi gerektiği belirtilmiştir.
Keywords : Yapay zekâ, eğitim, etik.