Düşünce deneylerinin fen bilimleri öğretmen adaylarının bilimsel muhakeme becerileri gelişimine etkisinin incelenmesi

Authors : Ecehan Demir, Hatice Belge Can

Pages : 648-666

Doi:10.21764/maeuefd.1520449

View : 2 | Download : 1

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı; düşünce deneylerinin fen bilimleri öğretmen adaylarının bilimsel muhakeme becerileri gelişimindeki etkisini incelemektir. Bu etki, hem toplam bilimsel muhakeme beceri gelişim puanları hem de bilimsel muhakeme becerileri alt boyutlarındaki gelişim puanları ele alınarak incelenmiştir. Uygun örnekleme tekniği ile belirlenen çalışma grubunda 97 fen bilimleri öğretmen adayı bulunmaktadır. Duran (2014) tarafından geliştirilen Hipotetik- Yaratıcı Akıl Yürütme Becerileri Envanteri kullanılarak toplanan veriler, ilişkili örneklem t-testi ve bu testin non-parametrik karşılığı olan Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile analiz edilmiştir. Toplam bilimsel muhakeme beceri gelişim puanlarına göre fen bilimleri öğretmen adaylarının son test toplam puan ortalaması (𝑥 =84,53), ön test toplam puan ortalamasından (𝑥 =79,77) yüksektir ve bu fark istatistiksel olarak anlamlıdır [t(96) = -4,33, p= .000< 0.05]. Düşünce deneylerinin fen bilimleri öğretmen adaylarının bilimsel muhakeme beceri gelişimindeki bu olumlu etkinin özellikle hipotetik-yaratıcı, oranlı, olasılıklı ve korelasyonel düşünme becerisi alt boyutlarından kaynaklandığı bulunmuştur. Değişkenleri belirleme ve kombinezonlu düşünme alt boyutunda ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Bu kapsamda, hizmet öncesi eğitim paydaşlarına ve ilgili alan yazınına önerilerde bulunulmuştur.
Keywords : Bilimsel muhakeme becerileri, düşünce deneyleri, öğretmen adayları