D Vitamininin Biyolojisi ve Doğal Kaynakları

Authors : Gülşah ÇOBANOĞLU

Pages : 380-391

Doi:10.29048/makufebed.778498

View : 16 | Download : 13

Publication Date : 2020-12-29

Article Type : Review Paper

Abstract :Dünya genelinde D vitamini eksikliği ve yetersizliği önemli sağlık sorunları arasındadır. Güneşe maruziyet ile insert ignore into journalissuearticles values(belirli dalga boyundaki ultraviyole UVB ışınları); sentezlenen D vitamininin kalsiyum ve fosfat metabolizmalarını düzenleyici rolünün yanında, doğal koruma, pek çok kronik ve otoimmün hastalığı önleme ve geciktirmede görev yaptığı bilin-mektedir. İnsanların ve diğer canlıların yaşamlarını sağlıklı ve güçlü sürdürebilmeleri için belirli seviyede tutulması gereken D vitaminine ihtiyaçları vardır. Bu derleme çalışmasında, D vitamininin sağlık için önemine kısaca değinildik-ten sonra, insanların D vitamini kaynağı olarak diğer organizmalardan faydalanabilmesi hedefine yönelik olarak, özellikle doğadaki D vitamini metabolitleri bakımından zengin canlılar ile ilgili bugüne kadar literatürde yer alan ça-lışmalara dayanan bilgiler sunulmuştur. Bu konuda ekolojik verilerin oldukça az olduğu görülmekle birlikte, bitkisel ve hayvansal doğal kaynaklar olarak yararlanabilecek D vitamini sentezleyen ve biriktiren canlı türleri hakkında çeşitli bulgular derlenmiştir. Yapılan çalışmalarda, UVB etkisiyle yüksek miktarda D vitamini üreten canlılar arasında fitop-lanktonik algler, Ren geyiği likeni, mantarlar ve D vitamini biriktiren balıklar ve likenler sayılmaktadır. Bunların yanı sıra bu çalışmada, D vitaminin biyolojisi ve fotokimyasal sentez metabolizması ve D vitamininin oluşumunu etkile-yen biyolojik ve çevresel faktörler hakkında açıklayıcı bilgilere yer verilmiştir. Bu derleme, insanlar için öngörülebilir D vitamini kaynağı sağlayabilecek canlıların potansiyeline odaklanmaktadır.
Keywords : Doğal D3 kaynakları, D vitamini, ergosterol, kolekalsiferol, UVB