Marmaris Peridotiti ile İlişkili Yüzey ve Yeraltısularının Hidrojeokimyasal Özellikleri: Acıpayam (Denizli) Batısı

Authors : Ayşen Davraz

Pages : 216-230

Doi:10.29048/makufebed.1288772

View : 162 | Download : 126

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Güneybatı Türkiye’de Likya napları içerisinde bulunan Marmaris Peridotiti birimi geniş alanlarda yüzeylemektedir. Bu birimin kırık-çatlak düzlemleri boyunca farklı debilerde kaynak boşalımları gözlenmektedir. Bu çalışmada Acıpayam (Denizli) ilçesi batısında Marmaris peridotiti ile etkileşimi olan yüzey ve yeraltısularının hidrojeokimyasal özellikleri incelenmiştir. İnceleme alanında yüzey sularının Mg-HCO3 su sınıfında, kaynak sularının ise Mg-HCO3, Ca-Mg-HCO3, Mg-Ca-HCO3 ve Ca-HCO3 su sınıflarında oldukları belirlenmiştir. İnceleme alanında suların kimyasal yapısını oluşturan hidrojeokimyasal süreçlerin tespit edilmesinde majör iyon içerikleri kullanılmıştır. Bölgede yüzey ve yeraltısularının kimyasını denetleyen baskın faktörün silikat ayrışması olduğu belirlenmiştir. Su örneklerinde baskın katyon Mg+2 olup, Mg+2 artışı Marmaris peridotitini oluşturan harzjburjit ve dünit birimleri içerisinde bulunan olivin ve piroksen minerallerinin ayrışmasından kaynaklanmaktadır. İnceleme alanında dere sularının As içeriği 13.3 ve 15.7 µg/l, kaynak sularının As içeriği ise 0.36-14.4 µg/l arasında değişmektedir. Cr içeriği dere sularında 8.5-12 µg/l, kaynak sularında 3.5-14.1 µg/l arasındadır. Sularda iz elementlerin varlığı Marmaris peridotiti ile kaya-su etkileşimi kaynaklıdır.
Keywords : Hidrojeokimya, Peridotit, Silikat ayrışması, Acıpayam