0-6 yaş grubu çocuğa sahip olan annelerin otizm spektrum bozukluğu farkındalık durumunun belirlenmesi

Authors : Fatma Bozdağ, İbrahim Halil İriadam, İmran Kaya, Mehmet Emin Doblan, Havva Hacanlı

Pages : 70-80

View : 43 | Download : 47

Publication Date : 2025-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu araştırma 0-6 yaş grubu çocuğa sahip annelerin otizm spektrum bozukluğu farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Yöntem: Araştırma Mart-Aralık 2023 tarihleri arasında Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan bir aile sağlığı merkezine kayıtlı 0-6 yaş arası çocuğa sahip olan 402 anne ile yürütülmüştür. Araştırma verilerinin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu ve Okul Öncesi Çocukların Annelerinin Otizm Farkındalığı Ölçeği olmak üzere iki form kullanılmıştır. Bulgular: 0-6 yaş grubu çocuğa sahip olan annelerin otizm farkındalık ölçeğinden 63.89±13.49 puan aldıkları belirlenmiştir. Yaş, çocuk sayısı, eğitim durumu, meslek, yakın çevresinde otizm spektrum bozukluğuna sahip birey bulunma durumu ve otizm spektrum bozukluğu bulunan birey ile karşılaşmış olma durumlarının annelerin otizm farkındalık düzeyleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olduğu saptanmıştır (sırasıyla; p=0.006 ve p<0.001). Annenin mesleğinin sağlık personeli/psikolog olmasındaki bir birimlik artış otizm farkındalığı ölçek puanında 4.038’lik bir artışa neden olurken otizm spektrum bozukluğuna sahip birey ile karşılaşma durumundaki bir birimlik artışın 4.714’lik bir artışa neden olduğu belirlenmiştir (p<0.001). Sonuç: 0-6 yaş arası çocuğa sahip olan annelerin otizm spektrum bozukluğuna yönelik farkındalık düzeyleri yüksek değildir. Annelerin farkındalıklarını artırmaya yönelik psikiyatristler, sosyal pediatristler, gelişimsel pediatri uzmanları, pediatri hemşireleri veya ilgili alanda çalışan uzman kişiler ve çalışmalar yapan akademisyenlerin iş birliği içerisinde eğitimler/seminerler yapılarak otizm spektrum bozukluğuna sahip çocukların erken dönemde tanı almasının mümkün olabileceği düşünülmektedir.
Keywords : Otizm spektrum bozukluğu, farkındalık, çocuk, anne