Homeros`tan Günümüze Farmakon Kavramının Gelişimi

Authors : Cüneyt Kemal BUHARALIOĞLU

Pages : 6-6

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2014-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Farmakon terimi eski Yunan’da kullanılan ilaç, zehir ve büyü anlamlarına gelen karma bir kavramdır. İlaçlar tedavi edici etkileri için kullanılır ve tarihsel olarak pozitif bir çağrışıma sahiptir. Ancak, tüm ilaçlar istenmeyen etkilere de sahiptir. Bu istenmeyen etkiler ilacın yan etkisi veya advers etkisi olabileceği gibi suistimal edilen psikotropik etkisi şeklinde de karşımıza çıkabilir. Tarihsel olarak bakıldığında mitolojide, Odisey’de geçen Tepegöz’ün şarapla uyutulması veya Odiseus’un Kirke’nin şarabından kendisini koruması gibi sahnelerde olduğu gibi, bazı psikotropik etkilerin sihir/büyü kavramının gelişimine katkıda bulunduğu görülmektedir. Diğer taraftan, Oliver Wendell Holmes’in Materia Medica’ya ithafen söylediği “Eğer dünyadaki bütün ilaçlar denize atılsaydı tüm insanlık için daha iyi ve tüm balıklar için daha kötü olurdu,” sözü de ilaçların zararlı etkilerine dikkati çekmektedir. Günümüzde her ne kadar ilacın tedavi edici etkileri üzerinde durulsa da ilacın istenmeyen ve zararlı etkilerinin belirlenmesi ve önlenmesi ile uğraşan farmakovijilansın gelişimi ile birlikte ilaçların advers etkileri de ön plana çıkmaya başlamıştır. Farmakovijilans, “ilacın zararlı etkilerine karşı uyanık olmak”, kavramı bilimsel ve yasal temelleri kadar felsefi temelleri ve projeksiyonları da olan bir konudur. Bu çalışmada farmakon teriminin içerisinde kavramların tarih öncesi dönemden başlayarak ne tür gelişim ve değişim gösterdiği edebiyattan örnekler verilerek açıklanacaktır
Keywords : Farmakon, edebiyat