EVLİYA ÇELEBİ’NİN ‘SEYAHATNAME’SİNDE BAHSİ GEÇEN TIP VE ECZACILIK KONULARI

Authors : Mevlüt SÜMER

Pages : 25-25

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2014-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı döneminde; yerel tarih, sosyal tarih, iktisat tarihi, dil ve edebiyat tarihi, dinler tarihi, folklor tarihi gibi alanlarda bugünlere ışık tutan çok sayıda eser yazılmıştır. Kaleme alındıkları dönemlerde halkın ihtiyaçlarına cevap veren bu eserlerden bir kısmı tıp ve eczacılık hakkında bilgi vermektedir. 17. yüzyılda yaşamış, Osmanlı coğrafyasını büyük ölçüde gezmiş ve duyduklarını, gördüklerini ve okuduklarını kendine özgü üslubuyla yazmış olduğu eserinde toplamış olan ünlü seyyah Evliya Çelebi’nin Seyahatname’si de yazıldığı dönem için önemli bir kaynak eserdir. Bu zamana kadar çok sayıda eser ve makaleye konu olmuş olan Evliya Çelebi ve Seyahatname’sini bütün özellikleri ile ele almak mümkün değildir. Bu bağlamda bu çalışmada da Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde tıp ve eczacılık hakkında vermiş olduğu bilgiler derlenip, incelenmiştir. Evliya Çelebi’nin bu alandaki bilgileri ana hatlarıyla ve gerektiği yerde çeşitli açıklamalarla ortaya konulmaya çalışılmıştır. Seyahatname’de Evliya Çelebi, o dönemde görülen hastalıkları, hastalıklar için kullanılan macun ve ilaçları, tedavi yöntemlerini, kendisinin katıldığı ameliyatı, sağlık kurumları olan darüşşifaları, şifa kaynağı olan hamamları, halk hekimliğini ve toplumdaki sağlık bilgilerini anlatmaktadır. Bu yönüyle bakıldığında birçok bilim dalı için hazine olabilecek söz konusu seyahatname, sağlık alanında son derece objektif gözlemler içermekte ve akademik çevreler dışındaki kişilerin de o döneme ait meraklarını gidermektedir
Keywords : Darüşşifalar, eczacılık tarihi, Evliya Çelebi, Osmanlı tıbbı, Seyahatname