Konya Bölümü Halk Veteriner Hekimliğinde Kullanılan Bitkiler ve Bitkisel Tedaviler

Authors : Aşkın YAŞAR, Çağrı Çağlar SİNMEZ, Gökhan ASLIM

Pages : 57-58

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2014-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada, Konya Bölümünde hayvanlar üzerinde kullanılan halk veteriner hekimliğine ait bitki kullanım çeşitliliğini belirlemek, farklı bölgelerde yapılan folklor çalışmalarındaki verilere benzer kullanımları ortaya çıkarmak, bu alanda gelecekte yapılacak etnomedikal bilimlerle ilgili çalışmalara ışık tutmak ve tedavi amacıyla kullanılan bitkilerin etkinliğinin ortaya çıkarılmasına katkıda bulunmak amaçlandı. Çalışmanın materyalini, İç Anadolu Bölgesi Konya Bölümü insert ignore into journalissuearticles values(Aksaray, Karaman ve Konya); içerisinde kalan yörelerde yaşayan halk hekimliği uygulayıcıları, hayvan sahipleri ve hayvancılıkla uğraşan 306 kaynak kişiden 06.11.2012 - 08.07.2013 tarihleri arasında mülakat yoluyla elde edilen veriler oluşturdu. Veri toplama amacıyla “bitkilerin yerel adları, kullanılan kısımları, hazırlama yöntemleri ve tıbbi kullanım alanları” ile ilgili sorulardan oluşan “Bilgi Derleme Formu” kullanıldı. Form kullanılarak elde edilen yazılı, ses kayıt yöntemiyle elde edilen sözlü ve dijital fotoğraf makinesi kullanılarak elde edilen görsel veriler kayıt altına alınarak değerlendirildi. Çalışmada, Konya Bölümü halk veteriner hekimliğinde 43 familyaya ait 67 bitki türünün kullanıldığı, en çok kullanılan bitkilerin sırasıyla Rosaceae insert ignore into journalissuearticles values(Gülgiller, %9);, Fabaceae insert ignore into journalissuearticles values(Baklagiller, %7.5);, Solanaceae insert ignore into journalissuearticles values(Patlıcangiller, %7.5); ve Poaceae insert ignore into journalissuearticles values(Buğdaygiller, %6); familyalarına ait olduğu; tedavi amacıyla cerrahi hastalıklarda 32 bitkinin insert ignore into journalissuearticles values(%28.8);, dâhili hastalıklarda 51 bitkinin insert ignore into journalissuearticles values(%45.9);, paraziter hastalıklarda 14 bitkinin insert ignore into journalissuearticles values(%12.6);, doğum ve jinekoloji hastalıklarında ise 14 bitkinin insert ignore into journalissuearticles values(% 12.6); kullanıldığı tespit edildi. Bu bitkilerin tedavi edici, sihri ve koruyucu amaçla harici ve dâhili olarak infuzyon, lapa, banyo, merhem, inhalasyon ve tütsü şeklinde tıbbi ilaç veya gıda kaynağı olarak kullanıldığı belirlendi. Sonuç olarak, Konya Bölümü folklorunda kullanılan bitkilerin kimyasal ve biyolojik aktivitelerinin tespitinin etnomedikal bilim dalları tarafından yapılarak, tamamlayıcı ve destekleyici veteriner hekimliği uygulamalarına ve böylece elde edilen terapötik içeriklerin veteriner ilaç endüstrisine katkı sağlayabileceği ileri sürülebilir
Keywords : Bitki, bitkisel tedavi, Konya bölümü, halk veteriner hekimliği