Eski Roma Ordusunda Askeri Hekimler MÖ 27-MS 450: Köken, Yaş, Eğitim ve Sosyal Statü

Authors : Sait Özdemir

Pages : 330-346

Doi:10.31020/mutftd.1432138

View : 50 | Download : 26

Publication Date : 2024-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Militarist bir toplum yapısına sahip olan Eski Roma’da, yaralanan askerlerin tedavisi, ordu kamplarının kurulacağı yer, ele geçirilen bölgelerdeki bilinmeyen hastalıklar ve tedavilerin yapılacağı yerlerin belirlenmesi, oldukça önemliydi. Fakat ilk İmparator Augustus dönemine kadar, askerlerin tedavilerine ilişkin uygulamalar düzensizdir ve ihmal edilmiştir. Bu çalışma Roma dönemine tarihlenen çeşitli epigrafik bulgu ve klasik edebi diğer kaynaklar üzerinden, çoğunlukla belirsiz olan askeri tıp konusuna ve ordudaki yapılanmasına ışık tutmayı amaçlamaktadır. Görevli ordu tıbbi birlikleri sosyal statü, eğitim, yaş ve köken olarak incelenmektedir. Gereç ve Yöntem: İmparatorluk dönemi öncesinde hasta ve yaralı askerlerin nasıl tedavi edildiği sorusuna kabul edilen bazı varsayımlar olsa da bu duruma cevap vermek zordur. Principatus Dönemi’nde ise önceki uygulamalara karşılık Roma ordusunun her biriminde farklı unvan ve isimlere sahip çok sayıda tıbbi personel bulunmaktadır. Bu bağlamda çalışmada Eski Roma’da hekimlik mesleğinin askeri yönü, tarihsel ve sosyolojik boyutuyla tartışılmıştır. Bulgular: İlk olarak Livius, Dionysios Halikarnassos, Tacitus, Cicero, Silius İtalicus, Caesar, Vegetius’a ait edebi kaynaklar üzerinden askeri hekimlik ve tıbbına dair yorumlar incelenmiştir. Diğer yandan hekimlere atfeden 800 yazıt içinde askeri hekimlerden söz eden, 108 epigrafik kaynak bulunmaktadır. Sonuç: Arkeolojik bütün bulgular ve yazılı kaynaklar, hekimlik mesleğinin gelişim kaydeden bütün ilerlemelerinin sivil hekimlere kıyasla askeri hekimler aracılığıyla yapıldığını ortaya koymaktadır.
Keywords : Roma, Ordu, Tıp, Hekimlik