İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme: Benliği Nasıl Ele Almalıyız?

Authors : Volkan ÇİFTECİ

Pages : 137-152

Doi:10.51404/metazihin.1187382

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı insan doğasına ilişkin ileri sürülen farklı yaklaşımları tarihsel olarak derleyip benliği daha kapsamlı araştıracağımız bir çerçeve sunmaktır. Çalışmanın temelini oluşturan tema insan benliğidir. Benliği anlama girişimimizde üzerinde duracağımız önemli konular şunlardır: Toplum, bireysellik, aidiyet, otantiklik, özgürlük, iyilik-kötülük, erdem, maddiyat-maneviyat, zamansallık ve özdeşlik. İnsan; siyaset, etik, sanat, din, bilim, felsefe ve tarihin asıl yapıcısı olduğundan bu gibi konular da çalışmamızda ele alınacaktır. İnsanı anlamaya çalışırken sorduğumuz “Ben kimim?” sorusu sadece birinci tekil kişi tarafından, kişiye has olan özelliklerin açığa çıkarılabileceğini varsayar. Oysa insan sadece kendi içsel özelliklerinden ibaret değildir, aksine çoğunlukla dışsal/toplumsal olarak belirlenir. “Ben nedir?” ifadesi ise soruyu üçüncü tekil kişinin dışarıdan cevaplayacağı bir soru olarak ortaya koyar. Bu nedenle söz konusu soruyu benliğin öznel ve nesnel yönünü birlikte ortaya koyacak şekilde ele almak insana dair daha derin bir kavrayış sunmayı vaat eder görünür. Soru bu şekilde değerlendirildiğinde, sadece içsel olarak bene ait olan etmenlerin değil, bene dışarıdan sızmış insert ignore into journalissuearticles values(“ben olmayan”); etmenlerin de neler olduğunun hesabı verilebilir. Etraflıca yapılacak tarihsel bir inceleme, insanın bu içsel-dışsal insert ignore into journalissuearticles values(öznel-nesnel); etmenlerin bir birleşimi olduğunu gösterir.
Keywords : ben, insan doğası, içsel dışsal, öznel nesnel, aşkın, özgürlük