Görüngüsel Bilginin Fizikselliği ya da Qualia Kafada Değilse Fizikseldir

Authors : Emre Arda Erdenk

Pages : 73-95

Doi:10.51404/metazihin.1354929

View : 46 | Download : 55

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüz zihin felsefesi tartışmaları açısından önem arz eden fizikselcilik görüşü Frank Jackson tarafından, ünlü Mary’nin Odası düşünce deneyi ile eleştiriye tabi tutulmuştur. Jackson qualia’nın bilgisinin fiziksel olamayacağını göstermeyi hedeflediği bu düşünce deneyi ile epifenomenal bilginin mümkünlüğünü ortaya koymaya çalışmıştır. Jackson’ın başlattığı bu tartışma bugün halen sıcaklığını korumaktadır. Bu çalışmada Jackson’ın argümanına yöneltilen iki temel itiraz kategorisinden biri olan ikinci öncül itirazının başarılı bir itiraz olamayacağını göstermeye çalışacağım. İkinci öncüle göre Mary siyah beyaz odasını terk ettikten sonra renklere dair yeni şeyler öğrenebilecektir. Bu öncüle yöneltilen itiraz türünün ortaya koyduğu argümanın dayandığı felsefi temellerin Kartezyen-Materyalist olduğu ve indirgemeciliğin doğru olduğu varsayımına dayanan bir fizikselcilik görüşünü savunduğunu ortaya koymaya çalışacağım. Öte yandan Jackson’ın argümanında itiraz edilen öncülün de aynı felsefi temellere dayanması sebebiyle ortaya koyacağım eleştirilerden eşit derece etkileneceğini iddia edeceğim. Son olarak Kartezyen cum Materyalist fizikselcilik ve indirgemecilik görüşlerine dayanmayan dışsalcı bir qualia anlayışı benimsendiğinde Jackson’ın argümanının fizikselciliğe ciddi bir tehdit oluşturamayacağı savunulacaktır.
Keywords : bilgi argümanı, qualia, düalizm, kartezyen cum materyalizm, indirgemecilik, Hilary Putnam, Jaegwon Kim, Fred Dretske, semantik dışsalcılık