Karabağ Hanları ve Şecereleri

Authors : Elvira Latifova

Pages : 737-764

Doi:10.56720/mevzu.1512876

View : 69 | Download : 41

Publication Date : 2024-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Askeri-stratejik ve ekonomik açıdan büyük önemi haiz olan Azerbay-can Karabağ Hanlığı (1747-1822), dönemin lider devletlerinin sürekli dikka-tini çekmektedir. XIX. yüzyılın başlarında Kafkasya’da işgal bölgelerini ge-nişleten Rusya İmparatorluğu, 1805 yılında Karabağ Hanlığı’na boyun eğ-dirmiş, 1822 yılında ise bir devlet kurumu olarak tamamen ilga etmiştir. Bu makalemizin temel amacı Karabağ hanlarının şeceresini dönemin kaynakla-rındaki bilgilerle karşılaştırmalı şekilde tahlil etmektir. Ayrıca Karabağ Han-lığı’nın diğer hanlıklarla akrabalık ve müttefiklik ilişkilerinin yanı sıra bu ilişkilerin söz konusu dönemde Kafkasya’da yaşanan olaylara etkisi araştırı-larak okurlara takdimi de amaçlanmaktadır. Konuyla ilgili yapılan araştır-malar sonucunda Karabağ hanlarının komşu Gence, Şeki, Avar Hanlıkları ile sıkı akrabalık ve muttefiklik ilişkilerine sahip olduğu ve Karabağlı İbra-himhalil Han’ın ünlü Gürcü soyundan olan Knyaz Yevgeni Abaşidze’nin kızı Cavahir Hanım”la evlendiği de belirlenmiştir. Karabağ Hanlığı’nın Rus İmparatorluğu’na teslimi meselesinde Cavahir Hanım”ın Gürcü asıllı Rus generali Sisyanovla gizli yazışmaları da tarih biliminde ilk defa araştırma konusu edilmiştir. Araştırma sonucunda ayrıca Karabağ Han soyunun mensuplarının 1804-1813 yıllarında yaşanmış Rusya-Kaçar savaşındaki tu-tumu belirlenmiş ve tutumlarının söz konusu şahısların ve Karabağ Hanlı-ğı’nın kaderine etkisi tespit edilmiştir.
Keywords : Siyasi Tarih, Karabağ Hanlığı, Kafkasya, Arkeografi Komisyonunun Tuta nakları, Rusya İmparatorluğu, Şecere, İbrahimhalil Han