Mesnevi’de Nübüvvet: Vahiy ve Mucize Açısından Bir Değerlendirme

Authors : Fikret Soyal

Pages : 827-851

Doi:10.56720/mevzu.1513135

View : 31 | Download : 26

Publication Date : 2024-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’an’da belirtildiği üzere Allah insanı “vahiy, perde arkasından ko-nuşma ve elçi göndermek” olmak üzere üç ayrı şekilde muhatap almaktadır. Birincisi herhangi bir elçi bulunmadan doğrudan peygamberin kalbine vah-yin bırakılması şeklinde gerçekleşir. İkinci yol olan “perde arkasından ko-nuşmada”, peygamberin vahyi perde arkasından işittiği kabul edilir. “Al-lah’ın bir melek göndermesi” yoluyla gerçekleşen vahiy ise elçi görevlendi-rilmesidir. Öte yandan Kur’an’ın buyruklarına göre vahiy, peygamberler dışında bazı şahıslarla alakalı olarak da gündeme gelmektedir. Hz. Mu-sa’nın annesine yapılan tebliğ bunlardan biridir. Yine Kur’an’da geçtiği gibi Allah Hz. İsa’nın havarilerine vahyetmiştir. Nübüvvet bağlamında vahiy, Allah’ın kullarına yönelik emir ve yasaklarını tebliğ etmekle görevlendirilen peygamberlere mahsus olmakta; diğer insanlarla ilgili zikredilen vahiy ise ilham manâsına hamledilmekte/yorumlanmaktadır. İnsan için en somut delil ve gösterge, hiç şüphesiz vahye delalet eden ve onun açık sonuçları olan kutsal metinlerdir. Vahyin bu özelliğinden ötürü insanların onu kabul etmesini kolaylaştırmak ve bu noktada peygamberin iddiasının doğruluğu-nu onaylamak ve teyid etmek maksadıyla peygamberler bazı mucizelerle desteklenmiştir. Buna göre İslâm inancı açısından vahiy ve mucize birbirini tamamlayan iki unsurdur. Bu çalışmada nübüvvet açısından önemli iki ko-nunun birbiriyle olan irtibatı ve bu ilişkinin önemi öncelikle İslâm düşüncesi açısından ortaya konulacak, ardından meselenin Mesnevî’de nasıl anlaşıldı-ğı üzerinde durulacaktır. Konuyla ilgili farklılıklar ve benzerlikler tespit edilmeye çalışılacak, dile getirilmeyen hususlar ve onların sebepleri tespit edilerek değerlendirme yapılacaktır.
Keywords : Kelâm, Mevlânâ, Mesnevi, Nübüvvet, Vahiy, Mucize