İŞRAKİLİĞİN NASİREDDİN TUSİ’NİN FELSEFİ OKULU ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Authors : Aytek Memmedova

Pages : 71-77

Doi:10.55774/mikad.1483967

View : 47 | Download : 79

Publication Date : 2024-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Ansiklopedik bilim adamı Nasireddin Muhammed Tusi (1201-1274), yazdığı değerli eserlerle, yarattığı Meraga Rasathanesi ve onun bünyesinde kurulan okul sayesinde dünya bilim ve kültür tarihinde eşsiz bir yere sahiptir. Böylece Azerbaycan filozofu bilimin çeşitli alanlarında bilim adamlarının yetiştirilmesinde faaliyet göstermiştir. Bu okulun temsilcileri kendi öğretmenleri gibi bilimsel faaliyetleri ve çalışmaları ile dünya biliminin gelişmesine büyük katkılar sağladılar. Onun eserlerinde Kur’an-ı Kerim, Hz. Muhammed Peygamber’in (sav) hadisleri, Hz. Ali ve diğer mübarek zatların sözleri kullanıldı. Pisagor, Sokrates, Platon, Hipokrat, Öklid, Galen, Batlamyus, özellikle Aristoteles ve onun Doğulu takipçileri - Kindi, Farabi, İbn Sina, İbn Miskeveyh ve diğer bazı peripatetikler, Azerbaycan filozofu tarafından selefleri olarak sevgiyle anılmıştır. Nasireddin Tusi Sufi ve İşraki fikirlerden yararlandı. XII. yüzyılda Şihabeddin Yahya Suhreverdi tarafından yaratılan İşraki felsefi öğretisinin Nasireddin Tusi ve onun felsefe okulunun temsilcileri üzerindeki büyük etkisi hissedilebilir. Tusi’nin öğrencisi, ansiklopedik bilim adamı Kutbeddin Şirazi’nin felsefi eserlerinde dini motiflerin yanı sıra Meşşailik ve İşrakilik motifleri de bulunmaktadır. Kutbeddin Şirazi’nin “İşrak Felsefesi” kitabına yazdığı şerh, bilimsel niteliği nedeniyle tarihi kaynaklarda geniş yer bulmaktadır.
Keywords : Şihabeddin Yahya Suhreverdi, Nasireddin Tusi, felsefi okul, bilim, din