Topkapı Sarayı’nda Mîmar İmzâları

Authors : Abdülhamit TÜFEKÇİOĞLU

Pages : 36-49

View : 40 | Download : 49

Publication Date : 2023-06-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Topkapı Sarayı yüzyıllar boyunca Osmanlı Devleti’nin idare merkezi olmasının yanında simge yapılarında biri olarak da tarihte yerini almıştır. Fatih Sultan Mehmed döneminde inşasına başlanan ve döneminde “Saray-ı Cedid” olarak bilinen bu saray, Sultan Abdülmecid’in Dolmabahçe Sarayı’nı yaptırmasına kadar olan süreçte hanedan ailesi, ağalar ve Harem çalışanları gibi çok sayıda insana ev sahipliği yapmıştır. Devlet teşkilatının büyüyen yapısı ve ihtiyaçlarına binaen süreç içinde gelişen inşâ faaliyetleri farklı mîmarî üslûp ve tezyinat anlayışlarını da beraberinde getirmiştir. Bânîler doğrultusunda gerçekleşen sarayın inşâ faaliyetlerinde mîmar, taşçı, kâşî gibi çeşitli meslek gruplarına mensup çok sayıda sanatkâr görev almıştır. Bu sanatkârlar ortaya koyduğu eserleriyle Topkapı Sarayı’nın mîmarî üslûbunun şekillenmesinde rol oynamıştır. Çalışmamızın konusu Topkapı Sarayı’nın inşâ faaliyetlerinde görev almış, ismi ve/veya imzâsı bulunan mîmar ve taşçılardır. Bu doğrultuda literatür taraması ve saha araştırması yapılarak Topkapı Sarayı sınırları içerisinde yer alan kitâbeler ve bundan farklı olarak bazı mezar taşları incelenmiştir. Yapılan incelemelerde sarayın mîmarîsinde görev almış Davud Ağa, Sedefkâr Mehmed Ağa, Mîmar Es’ad Ağa, Ali Kalfa, Taşçıbaşı Mehmed Pehlivan ve Taşçı Ali Ağa’nın isimlerine ulaşılmıştır.
Keywords : Topkapı Sarayı, Mîmarî, Osmanlı Mîmarîsi, Sanatkâr, Kitâbe, Mîmar, Taşçı, Mîmar İmzâları