TSMK, HAZİNE 1365 ENVANTER NO’LU YAZMANIN HÂŞİYE BEZEMELERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Authors : Necati Sancaktutan

Pages : 59-89

View : 46 | Download : 61

Publication Date : 2024-06-10

Article Type : Review Paper

Abstract :Gelibolulu Mustafa Âlî’nin (1541-1600) kaleme aldığı, hatta yazımı ve tezyînatı sırasında da bizzat başında bulunduğu Nusretnâme adlı eser, bir tarih kitabı olmasının yanı sıra tezyînî açıdan da önemli bir kaynaktır. Yazmanın bütün sayfa kenarlarında halkârî tekniği ile işlenmiş hâşiye veya derkenar bezemeleri bulunmaktadır. Ağırlıklı olarak zer-şikâf tekniği ile bezenmiş olan yazma, 16. yüzyıl halkârî tezyinatı hakkında değerli bilgiler arz etmektedir. Nusretnâme’de bulunan bezemelerin tasnifi ile bezemelerde kullanılan üslupların ele alındığı bu çalışma, klasik dönem Osmanlı tezhip sanatının zirvesi sayılan İstanbul üslubunun 16. yüzyıldaki muazzam gelişimini ortaya koymaktadır. Topkapı Sarayı Müzesi’nde muhafaza edilen H.1365 envanter numaralı bu yazma eserdeki bazı halkârî tasarımlar, usta nakkaş Kara Memi’nin bezemesini yaptığı, Kanûnî Sultan Süleyman’ın şiirlerini ihtiva eden Muhibbî Dîvânı ile benzer özellikler taşımaktadır.
Keywords : İstanbul Üslubu, Gelibolulu Mustafa Âlî, Nusretnâme, Muhibbî Dîvânı, Bezeme, Halkârî Tezyinat, Hâşiye Tezhibi, Zer şikâf