TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİNDE YOL AYRIMI: 3 MAYIS 1944 IRKÇILIK-TURANCILIK DAVASI

Authors : Gökberk YÜCEL, Yusuf Ziya BÖLÜKBAŞI

Pages : 5-34

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2019-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :3 Mayıs 1944’de vuku bulan “Irkçılık – Turancılık” davası olarak anılan hadise Türk milliyetçiliği fikir tarihinde bir yol ayrımını ifade etmektedir. Bu yol ayrımı, tarihi, coğrafi ve milliyet tanımına ilişkin farklı bakış açıları münasebetiyle Türk milliyetçiliğindeki Kemalist insert ignore into journalissuearticles values(Resmi milliyetçilik); fay hattının kırılması olarak telakki edilebilir. Bunun yanında, II. Cihan Harbi’ne bağlı olarak oluşan uluslararası siyasal konjonktürün Türkiye’deki izdüşümü de Türk milliyetçiliğinde yol ayrımının bir diğer faktörü olarak görülebilir. Erken cumhuriyet döneminde devlet eliyle şekillenen ve uygulamaya koyulan resmi milliyetçiliğe, özellikle Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatı sonrasında daha yoğun ve somut itirazlar geliştirilmiştir. Bu itirazların tecessüm ettiği mecra ise, Türk milliyetçiliğine resmi ideolojiden farklı bir yorum getirme gayreti içerisinde olan Türkçü-Turancı aydınlardır. Türkçü-Turancı aydınlar, özellikle Irkçılık ve Turancılık davası olarak anılan süreç sonrasında iktidarın karşısında konumlanmış ve iktidara sert eleştiriler getirmiştir. Bu çalışmada, birbiriyle eklektik iki ana sorunsal, 3 Mayıs 1944 Irkçılık-Turancılık davası merkeze alınarak incelenecektir. Bunlardan birincisi, Kemalist milliyetçiliğe kavramsal, teorik ve fiili itirazlar geliştiren gayrı resmi Türk milliyetçiliğinin ideolojik koordinatlarıdır. İkincisi ise, dönemin siyasi iktidarının milliyetçiliğe ilişkin konumu doğrultusunda Türkiye’de aydın kesimin aldığı pozisyondur. Bu bağlamda çalışmada, Türk milliyetçiliğinin, tarihsel, toplumsal ve siyasal değişimini, aktörleriyle birlikte anlamak adına “tarihsel karşılaştırmalı araştırma yöntemi” metot olarak kullanılmıştır. Bununla birlikte, dönemin aktörlerinin 3 Mayıs 1944 ırkçılık ve Turancılık davası ilişkin söylemleri analiz edilerek, Türk milliyetçiliğindeki farklılaşma ve ayrışma süreci saptanmaya çalışılacaktır.    
Keywords : milliyetçilik, Turancılık, Aydın Sınıfı