16-18. YÜZYILLARDA İSTANBUL’DA ÜRETİLEN KUMAŞLARDA BİTKİSEL BEZEMELERİN İNCELENMESİ

Authors : H Feriha AKPINARLI, Zeynep BALKANAL

Pages : 179-209

View : 29 | Download : 18

Publication Date : 2012-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kumaş dokumacılığını teknik, araç-gereç, renk, motif ve kompozisyon açısından incelemek mümkündür. Kumaş sanatında en belirgin özellik motif özelliğidir. Motifleri bitkisel, geometrik, figürlü, nesneli ve sembolik olarak gruplayabiliriz. 16-18. yüzyılda üretilen kumaşlarda en belirgin bezeme şekli bitkisel ve geometrik bezemelerdir. Bu çalışmada 16-18. yüzyıllarda İstanbul’da üretilen kumaşlarda görülen bitkisel bezemelerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama yöntemi ile yapılmış ve 51 örnek incelenmiştir. 16-18. yüzyıllarda İstanbul’da dokunan kumaşlarda bitkisel bezemeler en çok kullanılan bezeme türü olmuştur. Bitkisel bezemeler yalnız veya diğer bezeme türleri ile kompozisyonlar oluşturmuştur. Rumi, palmet, hatayi, lotus, lale, karanfil, sümbül, gül, nar, elma, saz üslubu, Türk Rokokosu, çınar yaprağı, hançer yaprağı, kozalak, ağaç ve çark-ı felek en önemli bitkisel motifleridir. Bu motifler kumaşlarda bazen tek başlarına bazen de birkaç motif bir arada kullanılmıştır. Çalışmada bitkisel motiflerin kullanıldığı bezemeler örneklerle detaylı olarak açıklanmıştır.
Keywords : İstanbul, Osmanlı, Kumaş, Bitkisel Bezeme