EVLİYA ÇELEBİ’NİN SEYAHATNAMESİNDE YER ALAN TEDAVİ YÖNTEMLERİNİN HALK KÜLTÜRÜ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Authors : Zekiye Çağımlar

Pages : 303-318

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2017-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Asıl adı Derviş Mehmed Zillî olan Evliya Çelebi 25 Mart 1611’de İstanbul Unkapanı’da doğmuştur. Evliya Çelebi Seyahatname’nin girişinde seyahate duyduğu ilgiyi anlatırken bir gece rüyasında Peygamberimiz Hazreti Muhammed`i gördüğünü, ondan `şefaat ya Resulallah` diyerek şefaat isteyecek yerde, şaşırıp `seyahat ya Resulallah` dediğini, bunun üzerine Peygamberimiz`in ona gönlünün uyarınca gezme, uzak ülkeleri görme imkânı verdiğini yazar. Evliya Çelebi bu rüya üzerine 1635`te, önce İstanbul`u dolaşmaya, gördüklerini, duyduklarını yazmaya başlamış, sonra da 50 yıla yakın süre üç kıtada binlerce kilometre dolaşıp, gezdiği gördüğü yerleri anlatmıştır. Anadolu dışında Mekke’den Kahire’ye, İsfahan’dan Viyana’ya kadar değişik ülkeleri de gezip, buralarda gördüklerini de 10 ciltlik eserine aktarmıştır. Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde sadece şehirler, binalar, tarihi eserler yer almaz. Eserde gezilen yerler, insanının yaşam özellikleri, dili, geleneği, kültürü, inançları ve uygulamaları ile verilir. Bu nedenle Seyahatname sadece gezi yazısı değil aynı zamanda tarih, sosyoloji 17. yüz yıl yaşamını pek çok yönden ele alması nedeni ile sosyal alan araştırmalarının kaynak kitabı niteliğindedir. Biz de bu çalışmamızda, Seyahatnamede gezilen yerler anlatılırken, o yörede uygulanan sağlık ile ilgili tedavi yöntemlerinin halk kültürü açısından incelemesini yapacağız. Bu inceleme eserin yazıldığı dönem itibari ile  ile değerlendirilip, günümüzdeki  uygulamalar ile mukayese edilecektir.
Keywords : Evliya Çelebi, Seyahatname, Halk Kültürü