MUŞ İLİ MERKEZİNDE KULLANILAN ERKEK LAKAPLARI

Authors : Canser KARDAŞ

Pages : 207-226

Doi:10.12981/motif.472

View : 22 | Download : 13

Publication Date : 2018-09-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Lakap, bir kişi, aile veya grubun belli özellikleri dikkate alınarak asıl isimden önce veya sonrasına sonradan eklenen olumlu veya olumsuz anlamlar içerebilen adlardır. Lakaplar tarihin her döneminde kullanılmıştır. Soyadı kanunundan önce aile adları dışında herkesin tanıtıcı lakapları kullanıldığı bilinmektedir. Geleneksel yaşamı sürdüren köy, kasaba ya da şehirlerde de kişilerin belirli özellikleri ön plana çıkarılarak lakaplar takılmaktadır. Sadece geleneksel toplumlarda değil kent kültüründe de meslek grupları, işyerleri,  öğrenciler, birinci derece ilişkilerin geçerli olduğu her yerde lakaplar yaygın olarak kullanılmaktadır. Takılan lakaplar kısa sürede toplum içinde yayılmakta ve çoğunluk tarafından da kolaylıkla kabul edilmektedir. Bu çalışmada Muş şehir merkezi esas alınarak alan araştırması yapılmış ve geçmişten günümüze kullanılan lakaplar tespit edilmeye çalışılmıştır. Nitel çalışma yöntemlerinden yüz yüze görüşme tekniği kullanılmıştır. Kaynak kişiler farklı yaş gruplarından seçilerek mümkün olduğunca farklı örnekler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada şehrin sosyal yapısı ayrıca kadınlara ulaşmanın zorluğu gözetilerek sadece erkekler arasında kullanılan lakaplar tespit edilmeye çalışılmıştır. Kadınların kullandıkları lakaplar ise çalışma kapsamına alınmamıştır. Yapılan derlemeler sonucunda kullanılan lakaplarda Muş merkez ağzı özelliklerinin ön planda olduğu ayrıca lakapların önemli bir kısmının da Türkçe, Kürtçe ve Arapça bir arada kullanıldığı tespit edilmiştir. Şehrin en eski yerli ailelerin de büyük ölçüde lakaplar sayesinde tanındıkları bu özelliğin günümüzde dahi devam ettiği anlaşılmıştır. Makale çerçevesinde tespit edilen lakapların farklı özellikler göz önünde bulundurularak tasnif denemesi de yapılmıştır.
Keywords : Erkek lakapları, Muş merkez, gelenek, halk kültürü