ELEKTRONİK KÜLTÜR ORTAMINDA BEDDUALARIN DÖNÜŞÜMÜ

Authors : Seval KASIMOĞLU

Pages : 47-58

Doi:10.12981/mahder.459362

View : 21 | Download : 12

Publication Date : 2018-12-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede internet bedduaları ele alınarak bu türün elektronik kültür ortamında nasıl şekillendiği ortaya konulmaya çalışılacaktır. 20. yüzyıldan itibaren internetin kullanımının artmasıyla birlikte halkbilimsel türler de bu mecradaki yerini almıştır. İnternette, halkbilimsel unsurlar doğrudan sunulduğu gibi, internet ortamına uyarlanarak da varlığını devam ettirmektedir. Beddualar da internette varlığını devam ettiren türlerden biridir. Hem geleneksel olanın internete taşındığı beddua örneklerine hem de internet kültürüyle yeniden şekillenen beddua örneklerine rastlamak mümkündür. Geleneksel beddualar, çoğunlukla bir haksızlık karşısında bireyin çeşitli büyüsel sözlerle Allah’tan o kişinin cezalandırılmasını istemesidir. Birey her ne kadar gücünün yetmediği ya da güç göstermek istemediği durumlarda beddualara başvursa da temelde bu sözlerin tekrar kendisine dönmesinden korkmaktadır. Geleneksel beddualardaki bir başka özellik ise inançsal bir özellik göstermesidir. İnternet beddualarında ise geleneksel yapı özellikleri kısmî olarak korunmuş olmasına rağmen postmodern dönemin bir özelliği olarak içeriğinin mizahla karıştığı görülmektedir. Bu noktada bir karnaval mekânı olarak incelenebilecek internette ortaya çıkan bedduaların temelindeki korku ve inanç unsurunun askıya alındığı görülmektedir. Türün temel amacındaki bu değişikliğin sebebinin konteks farklılığı olarak okunması mümkündür. Geleneksel kültürde bedduaların çoğunlukla kadınlar tarafından “okunduğuna” dair yargıyla farklılaşan şekilde internet bedduaları, sanal dünyanın çok daha fazla kullanıcısı olan genç erkekler tarafından “yazılmakta” ve kullanılmaktadır. Aynı zamanda geleneksel ortamda olduğundan daha fazla kitleye hitap eden internet beddualarının geleneksel olanı kullanmasına rağmen bir gelenek oluşturmadığı da makalede ortaya konulan verilerden birkaçıdır.
Keywords : Beddua, elektronik kültür, postmodern, internet, parodi