RİTÜEL BELLEK

Authors : Serkan KÖSE

Pages : 57-70

Doi:10.12981/mahder.844986

View : 18 | Download : 19

Publication Date : 2021-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Ritüel ve bellek, toplum ve kültür, gelenek ve bilgi arasındaki ilişkiler kümesi, yapısal anlamda birbirini bütünlemektedir. Ritüel, en kısa tanımıyla tekrara dayalı olarak üretilen davranışlardır. Bu anlamda gelenekle sürekli olarak ilintilidir. Ritüel, toplumun geleneksel kodlarını barındırır. Ritüellerde, toplumun ortak kültürel algı ve tasarımlarını görmek mümkündür. Antropoloji, sosyoloji, teoloji, mitoloji alanıyla ilgilenen araştırıcılar tarafından ritüel, insan ve toplum yapısının, düşünce dünyasının açıklanması için bir araç olarak kullanılmıştır. Ritüelin din ve inanç sisteminde önemli bir bilgi aktarma işlevine sahip olduğu söylenmiştir. Özellikle ritüel bellek konusunda çok fazla çalışmanın olmaması bu konuda bir düşünce ileri sürmeyi gerekli kılmıştır. Ritüele bilgi, bilinç ve bellek eksenli bakmak bu çalışmanın temel amacıdır. Ritüel bellek, şeklinde bir ifade kullanmamızın sebebi, söz konusu terimin hem kültürel, toplumsal, bireysel bellekten farklı olduğunu vurgulamak hem de buna bağlı olarak bilgi aktarımıyla birlikte bilgi depolama sistemi şeklinde görülmesinden ileri gelmektedir. Bedensel hareketlerin tekrarına dayalı görselliğin bellekte kalıcılığı elbette geleneksel inanç ve düşünüş tarzının temel aktarımıyla yani kültürel bellekle de desteklenir. Ritüel bellek, sadece zihinsel kalıplarda söze dayalı hatırlatıcı unsurlarla değil aynı zamanda görme ve duyma yetisiyle birlikte dokunma hissiyatıyla da anımsatma işlevlerine sahiptir. Bu çalışmada, ritüel bellek olarak belirtilen kavram gerek alan araştırmasındaki tecrübelerle gerek literatür taramasından elde edilen verilerle incelenmiştir.
Keywords : bilgi, bilinç, bellek, ritüel, ritüel bellek