SURNAMELERDE GÜREŞE DAİR BİLGİLER VE BUNLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Mehmet DERVİŞOĞLU

Pages : 524-543

Doi:10.12981/mahder.899882

View : 23 | Download : 14

Publication Date : 2021-06-10

Article Type : Review Paper

Abstract :Osmanlı döneminde padişah çocuklarının doğum ve sünnet törenleriyle padişah kızlarının düğün törenlerini anlatan surnameler Osmanlı Türklerinin şenlikleri hakkında verdikleri bilgilerle dönemin sosyo-kültürel tarihi için birinci elden kaynak olma özelliği göstermektedir. Giyim kuşam özellikleri, çeşitli düğün ve sünnet gelenekleri, seyirlik oyunlar gibi pek çok konuda bilgi bulabildiğimiz surnamelerin konularından biri de binicilik, okçuluk, matrak, cirit, güreş gibi muhtelif spor gösterileridir. Bu çalışmada 1582 ile 1858 yılları arasında yazılan ve şimdiye kadar tespit edilebilen yirmi bir surname metni ve Surnâme-i Hümâyûn’da insert ignore into journalissuearticles values(İntizâmî surnamesi); Nakkaş Osman tarafından ve Vehbî surnamesinde Levnî tarafından çizilen minyatürler üzerinde inceleme yapılmıştır. Çalışmada söz konusu surnamelerde geleneksel sporumuz güreşle ilgili unsurlar tespit edilerek bunlar üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Yapılan incelemede güreşin icracıları ve bunların kılık kıyafetine dair bilgiler; güreşlerin niteliği, güreş oyunları, cazgırın yağlı güreşteki fonksiyonu, salavatlama, pehlivanların piri, unutulan güreş terimleri, Osmanlı şenliklerinde pehlivanların haricinde güreş yapan insanlar ve güreştirilen hayvan ve nesneler gibi konularda bilgi ve değerlendirmeye yer verilmiştir.
Keywords : Surname, Şenlik, Spor, Pehlivan, Güreş Geleneği