İHLASÎ’NİN ŞİİRLERİNDE ELEŞTİRİ

Authors : İsmet Çetin

Pages : 28-37

Doi:10.12981/mahder.1510983

View : 88 | Download : 48

Publication Date : 2024-09-04

Article Type : Review Paper

Abstract :Eleştiri kavramı, eserlerin incelenmesi, eser hakkında bir kanaatin oluşması, karara varılması anlamlarına gelir. Bir şeyi değerlendirmek anlamına gelen eleştiri, edebi eserler çerçevesinde anlamlandırıldığında edebi eserin değeri, benzerleri arasındaki farklılıkları, oluşturuldukları dönem ve özellikleri ile ilişkisi gibi geniş bir alanı kapsar. Edebi eser eleştirisi yanında edebi eserin eleştirisini de dikkate almak gerek. Edebi eserler, oluştukları dönemin özelliklerini yansıtması bakımından eser sahibinin olduğu kadar eser sahibinin yaşadığı ortam hakkında bilgileri de aktarır. Eser sahibi, eserinde yaşadığı dönemi, dönemin özellikleri aktarırken çeşitli yolları kullanır. Yergi, hiciv, alaya almak, komik duruma düşürmekle dönemini eleştiren edebi eser sahibi, kullandığı tarza göre de farklı söyleyiş tercih eder. İhlasî, halk şairi kimliğiyle içinde yaşadığı toplumun anlatır. Gözlemlerini bilgi ve tecrübeleriyle bir araya getirip, şiirleri aracılığıyla topluma aktarır. Şair, yaşadığı Türkiye’yi, Türklerin problemlerini, problemlerin nedenlerini irdeler. Bunları aktarırken oldukça acımasız davranır ve davranışlarını kullandığı sert ifadelerle gösterir. Kimi zaman toplumun bir ferdi olarak kendini, dolayısıyla toplumu suçlar, kimi zaman kötümser duygu ile içe kapanır, kimi zaman saldırgan bir tavır takınır.
Keywords : İhlasî, eleştiri, toplumsal eleştiri, yergi, toplumsal düzen